Çinki

Çinki
Çinki
Makrozıwan
Melumat
Dewlete û mıntıqeyi	Cumhuriyetê Şariê Çini û Cumhuriyetê Çini
Amarê qıseykerdoğan	1 299 877 520
Diyalekti	Min Chinese, Yue Chinese, Hakka Chinese, Wu Chinese, Mandarinki, Xiang Chinese, Jinnish, Huizhou Chinese, Pinghua, Ba-Shu Chinese û Shaozhou Tuhua
Kodê zıwani
ISO 639-1	Zh
ISO 639-2	Zho
ISO 639-3	Zho
Glottolog	Sini1245
Ethnologue	Zho
Xısusiyetê zıwani
Topolociye	Kes-Fiil-Obce, isolating language û analytic language
Alfabe	Karakterê Çinki, traditional Chinese characters û simplified Chinese characters
Keye	Zıwanê Çin-Tibeti;

Çinki (zıwanê xo de : 汉语 / 漢語, pinyin: hàn yǔ, namey bini: 中文, 國文, 华文, 华语), Çin de u dormey Çini dê milyar ra zêdêr merduman ra qalbiyaye yew zıwano.

Şınasiye

Dınya y sero herg panc merduman ra yew ena zıwan qısey keno. Zaf dilakti estê. Çinki dê gorey eyaletan feki zi estê. Coki ra filolog çinki rê zıwan nêvanê. Degmesi keyey zıwani vaciyeno. Nê fake ya zi zıwanan ra zaf zeder qıse bıyaye Mandarinkiyo. Mandarinki nezdi 850.000.000 merdımi qısey kenê. Dıme qışta Şanghay de nezdi 90.000.000 insan lehçey Wuki qısey keno. Teber ra amyaye merdımi zi Kantonki qal qenê .Çinki reyna beynelmilel yew zıwano, co ki ra zıwanê resmiyê Mıletanê Yewbiyayeyano.

Tesir

Zıwanê çinki zıwananê binan rê zaf tesir kerdo. Hem pê zıwani ya hem zi pê alfabeya zaf tesir kerdo. Nê zıwanan ra Japonki, Koryaki u Vietnamki gorey kulturi u alfabey tesiri miyanê zıwanê çinki de mendê. Goreyo ke Vietnamki herfanê Latinkya nuşiyena zi qısebendê Vietnamki zederê xo (60%) çinki ra yeno. Japonki u Koryaki zi alfabe ra tesir gıroto. Japonya de alfabey Kanji çinki ra gıroto.

Alfabe

Nuştışê Çinki gorey zıwanê çinki şekıl gıroto. Şekılê sistemi nezdi 3500 ser verorê cı esto. Alfabe dê hecey pê het ninê. Seba herg çekuy yew karakter icad kerdo. 1956 ra tepiya Maoy çinki kerda basit u karakteri kerdê sade. Yew Çinıc nısbi 5000 - 7500 karakter zano. Yew qezete wendışi rê nezdi 3000 karakter lazımo.

Lehçey

→ Meqaleyo serên: Zıwanê Çinki

Mandarinki: azaf letey Çini u çinki gêno xo miyan. Nezdi 850.000.000 merdım ena lehçe qısey keno.
Wu: Şanghay u dorme ra qısey beno. 90.000.000 merdım qısey keno.
Yue (Kantonki): Çin de Guangksi Zhuang (otonom) de 70.000.000 merdım qısey keno.
Min: Eyaletanê Taywan u Fujian de 58.000.000 keso qısey keno.
Jin: Çin dê qışta Şansi u Gansu de 45.000.000 merdımi qısey keno.
Xiang: Çin dê eyaletanê Hubei u Hunan de 36.000.000 merdım qısey keno.
Hakka: Çin dê eyaletê Guangdong de 35.000.000 merdım qısey keno.
Ganki: Çin de eyaletê Jiangxi de 33.000.000 merdım qısey keno .
Pinghua: Çin de Guangksi Zhuang (otonom) 3.000.000 merdım qısey keno.

Bıvênên

Karakterê Çinkş

Telafuz

Eğitici video: şeş deqan dê pinyin

qısebendi

MDBG free online Chinese-English dictionary
Chinese Characters Dictionary Archived 2007-05-14 at the Wayback Machine
Chinese - English Dictionary Archived 2012-02-23 at the Wayback Machine: from Webster's Online Dictionary - the Rosetta Edition
CEDICT Chinese-English Dictionary Project
English-Chinese Translation Dictionary Archived 2008-07-30 at the Wayback Machine
CantoDict: Cantonese-English Dictionary Project
Chinese-English dictionary
Deutsch - Chinesisch Archived 2008-10-09 at the Wayback Machine qısebendo Almanki - Çinki
İngılızki - Çinki Qısebendo İngılızki - Çinki