Adem u Hewa

Adem u Hewa mit u şanıka ke dinanê İbrahimi de ca gêna. Na şanıke Xıristiyaniye, Cıhudiye u İslam de vêrena ra. Şanıke ra gore, Adem oyo ke merdumo vêreno ke Homay ey vıraşto u tepeya Homay semedê (seba, qandê) Ademi Hewa vıraşta. Her hirê dinan de zi wına vaciyeno ke aferiyayışê Homay ra dıma, Adem u Hewa meywa werda, tayê cayan de saye weriyaya vaciyena, u dıma Homay inan ceneti ra ardê cêri, ceza daya inan ra. Vaciyeno ki her senê beno se şeytan kewno ceneti u uca de Adem u Hewa, şeytan xapneno inan. Adem (tayê çımeyan de raveri Adem weno meywa vaciyeno, tayê çımeyan de zi raveri Hewa wena u tepeya Adem wena vaciyeno) weno meywa ra u pêro wucıdê Ademi rut u vıran maneno. Heto bin ra dıma meywa ra werdışê Heway ra, wucıdê Heway zi rut u vıran maneno. Dıma vaciyeno ki Homay veng dano inan ra u teber keno (qewırneno, teberneno) inan cenet ra. Cezaya inan zi dınya ra kewtış bena. Çımê Cıhudi ra şanıka Adem u Hewa wına qısey bena: Tekwin de leteyê 2 u 3yın de vaciyeno ki: Tenya mêrdek mıl ra aferiyeno ki bostanê ke tede o cıwiyeno (yani cenet) de mocniyeno u nameniyeno zey Adem (yani (merdum)), aferiyayışê ganiyanê bina u hetê merdumi ra namenayışê inan; semedê (seba, qande) mêrdeki rê, pıza (navıke, nake) cı ra aferiyayışê cêniye. Mar xapneno cêniya (yani xapnena Hewa), cêniye zi xapneno mêrdek (yani Hewa zi xapnena Ademi) u her dı piya wenê meywa dari ra u her dı zi bostan (cennet) ra teber benê, teberiyenê. Coke ra mar pa u lıngê xo vıni keno u cêniyan rê dışmen beno, cêniye zi pêmendışi ra dec vênayış rê u mêrdekê xo rê vıle namıtış (çewtkerdış) rê, mêrdek zi semedê (seba, qandê) weşiya xo ramıtene, karkerdış, dec vênayış u merdış rê mehkum keriyenê.

Adem u Hewa

Çımê İslami de zi şanıke dinanê İbrahimiyê binan ra nezdi qısey beno. Homay İslami Allah Adem u cêniya xo Hewa vırazenê, yani afernenê. İnan ceneti ra caynenê (ca kenê) u tepeya inan rê dare illegal keno u vano na dare ra dur bımanê. Adem zi weno, Hewa zi wena dare ra u bedenê inan rut u vıran manenê. Adem wucıdê xo agırewtene (racayış) wazeno u Homay her dı zi (Adem u Hewa) ano cêri. Adem u Hewa cenet ra teberniyenê. Mısılmanan çım de Adem peyğambero verên u piyê insanan vêniyeno; Hewa zi maya insanan vêniyena. Miyandê qıcanê (doman, qıj) Adem u Hewa de zeweciyayış beno, (yani mınasebetê ensesti beno, lacek be waya xo zeweciyeno u waye be bıray xo zeweciyena) u merdumi gam be gam zêde benê.

Şanıka Adem u Hewa sero werênayışi

Miyandê ilimdaran (merdumê ke zanayê) de heqa mitolociya Adem u Hewa de zaf mıxtelif qaytkerdışi (ewnayışi u vênayışi) estê. Hata seserra 20ıne ra çımê ilimdaran de u cayanê zanışi (ilmi) de Adem ,zey raşta merdum zey Ademi est biyo, raşt vêniyayo. Hema be averşiyayışê zanışiye (ilim) u teknolociye ra zaniyayo ke merdum zey Adem est nêbiyo. Yani mumkınatê biyayışê Ademi çıniyo. Ewro teoriya evolusyoni çımê ilimdaran de qabul bena u raşt vêniyena. Coke ra Adem u Hewa zey şanıke vêniyenê, vaciyeno ke na şanıke mitolociya yani raşt niya.

Şanıka Adem u Hewa de her hirê dinan de zi (Xıristiyan, Cıhudi u İslam) vaciyeno ki Homay raveri mêrdek (yani Adem) vıraşto u mêrdek ra tepeya cêniye (yani Hewa) vıraşta. Naca de heni aseno ki sistemê patriarkali (yani mêrdeki cêniye ser de vênayene) esto. Xetta Cıhudiye deha averi şona (şına) ki vana ki cêniye xapıto mêrdeki (yani vana ki Hewa Ademi xapıto). Yani tiya ra aseno ki Homay Cıhudan cêniyan mêrdekan ra peyi/apeyi vêneno. Heto bin ra, her hirê dinan de zi Adem u Hewa, ê meywa wenê hama (la, labelê) cezaya inan (vıreniya dı merduman) heme insanan ancenê. Yani vênayışê nê dinan de edalet cawiyeno, bınê payan ra gêriyeno.