İmperatoriya Sasani: Ferqê çımraviyarnayışan
Content deleted Content added
mNo edit summary |
mNo edit summary |
||
Line 7:
Erdê İmparatoriya Sasani zaf gırd biyo. Hem qıta [[Ewropa]], hem qıta [[Asya]] u hem ki qıta [[Afrika]] de hukım kerdo. Çı wext İslam ame meydan, İmparatoriya Sasani zaf qeweta xo çıne biya. İmparatoriya Sasani Cengê Nihawāndi kerdo vini u serra 651ine de biya xırabe. O wext, [[Ereb]]an erdê İran de hukım kerdo.
== Kronoloci ==
[[226]]–[[241]]: Hukumdareya [[I. Ardeşir]]i:
* [[229]]–[[232]]: [[İmparatorina Roma]]ya lec
* Din deye [[Mecusiyay]]ke qebul.
* Nusê Zend ([[Avesta]]) arêbiyay u qer qısebend.
[[241]]–[[271]]: Hukumdareya [[I. Şapur]]i:
* [[241]]–[[244]]: [[İmparatorina Roma]]ya lec.
* [[258]]–[[260]]: [[İmparatorina Roma]]ya lec. [[İmparatorina Roma]], [[Valerian]], [[Lecdê Edessa]] (Rıha)'dı esir grot.
* [[215]]–[[271]]: [[Maniheizm]]ke saz.
[[271]]–[[309]]:No donemdı Hanedaney xo miyani mıcadele qeno.
[[309]]–[[379]]: "Gırd" Hukumdarina [[II. Şapur]]i:
* [[337]]–[[350]]: Romaya Lec.
* [[358]]–[[363]]: Romaya fına lec, no lecdı Erdê Sasaniya Rocayan u rocperayendı bı hera.
[[399]]–[[420]]: "Gınakar" Hukumdar [[I. Yezdigirt]]:
* [[409]]: Xıristiyanari serbestey u desteg deya.
* [[416]]–[[420]]: Xıristiyanare zulum çaxi.
[[420]]–[[438]]: Hukumdarina [[V. Behram]]i:
* [[420]]–[[422]]: Romayıana Lec.
* [[424]]: [[Konseya Dad-İşu]] Xıristiyanına İrani Sembolra abırna.
[[438]] –[[457]]: Hukumdarina [[II. Yezdigirt]]i:
* [[441]]: Romayıcana Lec.
* [[451]]: [[İsyanê Ermeni]]ya [[Lecdê Vartanantz]]idı qedina.
[[483]]: Xıristiyanare huzur deyeya.
[[491]]: [[Kılisey Ermeni]]ya [[ Konsili Kalsedon| Konsili Kalsedon]] (Kadıköy)Konsili ne hesıbna.
* [[Nasturi|Nasturi]] qewtê Hukumdarinda Sasanica. Bi resmi Xıristiyane sasanica.
[[531]]–[[579]]: Hukumdarina [[I. Hüsrev]]i, "Rıho bêmerg" (Anuşirvan)
[[533]]: Romayıcana "Hetana heta umışey qewli kerd".
[[540]]–[[562]]: Romayıcana lec.
[[590]]–[[628]]:Hukumdarina [[II. Hüsrev]]i
[[603]]–[[628]]: Romayıcana lec.
* Wahdey [[Ronikanes]]i
* Suriye, Filistin, Mısır u Anadolu'dı erd grotıs.
[[610]]: [[Ereb]]a [[Sasani]]ca [[ Lecdê Dhu-Qar]]i kerdi çel u çoli.
[[626]]: [[Avar]] u [[İranıc]]a Gure [[İstanbul]]i bi .
[[627]]: [[İmparatorina Roma]]dı kral [[Heraklius]] Gurê [[Mezopotamya]] bı.
* [[İmparatorina Bizansi]], [[Lecdê Nineveh]]dı [[İmparatorina Sasani]]ya ke Çel u çoli.
[[628]]–[[632]]: Wahdey kaotik (Dılet, Hirêlet, Çeharlet).
[[632]]–[[642]]: Hukumdarina [[III. Yezdigirt]]i.
[[636]]: Mıslımana [[ Lecdê Qadisiye]]dı [[İmparatorina Sasani]]ca kerd Çel u çoli.
[[642]]: [[Ereb]]a [[Lecdê Nihavend]]'di dı [[İmparatorina Sasani ]] erdê cı bolın grot.
[[651]]: [[III. Yezdigirt]], Lacêcı [[Firuz]] u êbini Surgunê [[Çin]]i ke.
<gallery>
File:Faravahar.png|Sembolê Zerduştey
| |||