İmperatoriya Sasani: Ferqê çımraviyarnayışan

Content deleted Content added
These are Tocharian soldiers, not sassanian.
m →‎Kronolociye: Hetê imla ra kerd raşt.
Line 38:
 
== Kronolociye ==
[[226]]–[[241]]: Hukımdariya [[Ardeşir I]]i:
* 224–226: Rıziyayışê [[İmparatoriya Parti]]
* [[229]]–[[232]]: Ebe [[İmparatoriya Roma|Roma]] ra lec
* Cındekerdışê dinê [[Mecusiye]] be dinê resmi
* Nuşteyê ke Zend ([[Ewısta]]) zaniyenê, day arê u ardi pêser
 
[[226241]]–[[241271]]: HukumdareyaHukımdariya [[I.Şapur ArdeşirI]]i:
* [[229241]]–[[232244]]: Ebe [[İmparatorinaİmparatoriya Roma|Roma]]ya lecra leco sıfteyın
* [[258]]–[[260]]: Ebe [[İmparatoriya Roma|Roma]] ra leco dıyın. İmparatorê Roma [[Valerian]] [[Lecê Edessa]] de ame pêgırewtene
* Din deye [[Mecusiyay]]ke qebul.
* [[215]]–[[271]]: Mani, sazkerdoğê [[Maniheizm]]ke saz.
* Nusê Zend ([[Avesta]]) arêbiyay u qer qısebend.
 
[[271]]–[[309]]: Dewro ke be mıcadeleyê xanedaniye ra vêrdo ra
[[241]]–[[271]]: Hukumdareya [[I. Şapur]]i:
* [[241309]]–[[244379]]: Hukımdariya [[İmparatorinaŞapur RomaII]]yaê lec."Gırd"i:
* [[258337]]–[[260350]]: Ebe [[İmparatorinaİmparatoriya Roma|Roma]]ya lec.ra [[İmparatorinaleco Roma]],sıfteyıno [[Valerian]],ke [[Lecêgoreyê Edessa]]verênan (Rıha)'dısenık esirserkewtene grot.arda
* [[358]]–[[363]]: Ebe [[İmparatoriya Roma|Roma]] ra leco dıyın. Ğalıbiyetê gırdi sinorê imparatoriye hetê rocvetış u rocawani de kerd hira.
* [[215]]–[[271]]: [[Maniheizm]]ke saz.
 
[[271399]]–[[309420]]:No donemdıHukımdarariya Hanedaney[[Yezdıgırd xoI]]ê miyani mıcadele qeno."Gunekar"i:
* [[409]]: Xıristiyanan rê serbestiye u destekcıdayış
* [[416]]–[[420]]: Xıristiyanare zulum çaxi. Yezdıgırti be fesxkerdışê qerarê xoyê keheni u zulımdiyayışê Xıristiyanan
 
[[309420]]–[[379438]]: "Gırd" HukumdarinaHukımdariya [[II.Behram ŞapurV]]i:
* [[337420]]–[[350422]]: RomayaEbe Lec.[[İmparatoriya Roma|Roma]] ra lec
* [[424]]: [[Konseyê Dad-İşuy]], Kıliseyê Rocvetışi xo Konstantinopolisi reyna ra u xoseriya xo ilan kerde.
* [[358]]–[[363]]: Romaya fına lec, no lecdı Erdê Sasaniya Rocayan u rocperayendı bı hera.
 
[[399438]] –[[420457]]: "Gınakar" HukumdarHukumdariya [[I.Yezdıgırd YezdigirtII]]i:
* [[441]]: Ebe [[İmparatoriya Roma|Roma]] ra lec de serkewtış
* [[409]]: Xıristiyanari serbestey u desteg deya.
* [[451]]: İsyanê Ermeniyan Herbê Vartanantzi de pışıkiya
* [[416]]–[[420]]: Xıristiyanare zulum çaxi.
 
[[483]]: Fermanê musamaha diya Xıristiyanan
[[420]]–[[438]]: Hukumdarina [[V. Behram]]i:
* [[420]]–[[422]]: Romayıana Lec.
* [[424]]: [[Konseya Dad-İşu]] Xıristiyanına İrani Sembolra abırna.
 
[[491]]: Kıliseyê Ermeniyan Konsilê Kalkedoni (Kadıköy) nêşınasna:
[[438]] –[[457]]: Hukumdarina [[II. Yezdigirt]]i:
* Xıristiyaniya Nestoryan Dewleta Sasaniyan de biye mezhebê Xıristiyanano hukımran
* [[441]]: Romayıcana Lec.
* [[451]]: [[İsyanê Ermeni]]ya [[Lecê Vartanantz]]idı qedina.
 
[[531]]–[[579]]: Hukımdariya [[Xusrew I]]i, "ebe royê bêmerdi" (Anuşirwan)
[[483]]: Xıristiyanare huzur deyeya.
 
[[533]]: Ebe İmparatiya Roma ra "Peymana Aştiya Bêmıdete"
[[491]]: [[Kılisey Ermeni]]ya [[ Konsili Kalsedon| Konsili Kalsedon]] (Kadıköy)Konsili ne hesıbna.
 
[[540]]–[[562]]: Ebe [[İmparatoriya Roma|Roma]] ra lec
* [[Nasturi|Nasturi]] qewtê Hukumdarinda Sasanica. Bi resmi Xıristiyane sasanica.
 
[[590]]–[[628]]:Hukumdarina Hukımdariya [[II.Xusrew HüsrevII]]i
 
[[531]]–[[579]]: Hukumdarina [[I. Hüsrev]]i, "Rıho bêmerg" (Anuşirvan)
 
[[533]]: Romayıcana "Hetana heta umışey qewli kerd".
 
[[540]]–[[562]]: Romayıcana lec.
 
[[590]]–[[628]]:Hukumdarina [[II. Hüsrev]]i
 
[[603]]–[[628]]: Romayıcana lec.
* WahdeyDewrê cıwiyayışê [[Ronikanes]]i
* SuriyeSuriya, FilistinFılistin, Mısır u Anadolu'dıAnadoliye erdde grotıs.fethi
* İran, terefê Romayıcan ra meğlubnêbiyayış ra ver, peyser şi sinoranê Xanedaniya Ahamenişi
 
[[610]]: Lecê Zuqeri de Erebi kewti ra ordiyê Sasani ser
 
[[626]]: Terefê Awaran u İranıcan ra mıhasereyê Konstantinopolisio bêmıwefeq
[[610]]: [[Ereb]]a [[Sasani]]ca [[ Lecê Dhu-Qar]]i kerdi çel u çoli.
 
[[627]]: İmparatorê Roma Herakliusi Assurya u Mezopotamya işğal kerdi.
[[626]]: [[Avar]] u [[İranıc]]a Gure [[İstanbul]]i bi .
* Herbê Ninevehi de terefê ordiyê Bizansi ra meğlubiyetê İranıcano mıtleq
 
[[628]]–[[632]]: Dewrê hukımdaranê yewi ra zêdeyo kaotik
[[627]]: [[İmparatorina Roma]]dı kral [[Heraklius]] Gurê [[Mezopotamya]] bı.
* [[İmparatorina Bizansi]], [[Lecê Nineveh]]dı [[İmparatoriya Sasani]]ya ke Çel u çoli.
 
[[628632]]–[[632642]]: WahdeyHukımdariya kaotik (Dılet,[[Yezdıgırd Hirêlet, Çeharlet).III]]i
 
[[636]]: Terefê mısılmanan ra sıreyê fethê İrani, [[Lecê Qadisiya]] de meğlubiyetê Sasaniyano mıtleq
[[632]]–[[642]]: Hukumdarina [[III. Yezdigirt]]i.
 
[[642]]: Nihawend de ebe qırkerdışê ordiye İrani ra zeferê Erebiyano peyên
[[636]]: Mıslımana [[ Lecê Qadisiye]]dı [[İmparatoriya Sasani]]ca kerd Çel u çoli.
[[642]]: [[Ereb]]a [[Lecê Nihavend]]'di dı [[İmparatoriya Sasani ]] erdê cı bolın grot.
 
[[651]]: Hukımdarê Sasaniyano peyên Yezdıgırd III, Merv (Tırkmenıstano ewroyên) de kışiya, xanedanêni qediye. Lacê cı Firuz u ê bini surgın şi be Çin.
[[651]]: [[III. Yezdigirt]], Lacêcı [[Firuz]] u êbini Surgunê [[Çin]]i ke.
 
<gallery>