Matematik: Ferqê çımraviyarnayışan

[[Dosya:Egyptian A'h-mosè or Rhind Papyrus (1065x1330).png|thumb|right|200px|[[Mısır]] ra Papirusê Rhindi]]

'''Matematik''' ([[Yunanki]] de μαθηματική [τέχνη], ''mathēmatikē [téchnē]'', "hunerê mısayışi, "aidê mısaene"; wextqesey Yunakiyo Kıhan μανθάνω ''manthánō'' "ez mısenan", kılmek ra ya ki ebe fekê xelki ''mathe'' ra yeno) yew ilmê mentıqio ke ebe cigeyrayışê figuran u be mareyan hesabkerdene ra amo meydan.

 

== Tarixê matematiki ==

Matematik ilmanê tewr kıhanan ra yewo. Wextê ravêrdışê çağê tewr verêni de, [[Çağo Antik]] de, [[Yunanıstan]]i de u demê [[Hellenizm]] de, uca ra nat "ebe mentıqo zelal" teoremê de sıfteyın yanê geometriya [[Ewklid]]i vıraciya. Na zanışiye [[Çağo Miyan]] de, yewbini ra cia, wextê [[Humanizm]]ê verêni universitan de u dıwelanê [[Erebıstan]]i de weşiya xo ramıta.

 

=== Matematikê Mısırio Kıhan u Babiloni ===

==== [[Mısır]] ====

Çımey tewr muhımê ke zanayışê matematikê [[Mısırıci|Mısırıcan]] sero melumat ihtewa kenê u be ninan şenime (şıkinime) qabıliyetê Mısırıcan texlil kerime, nêyê:

| [[HAmarê Hiperboliki]]|| [[Amarê bikompleks]] || [[Amarê P-adiki]]||[[Amarê rêzkiy]] || [[Amarê transendentali]] || [[Amaro gırd]]|| [[Amarê dıyınis]]

|}

== Lızgey matematiki ==

* [[cebır]]

* [[geometriye]]

* [[hesab]]

* [[trigonometriye]]

 

 

{{matematik-vernuşte}}