[[File:Abbasids850.png|thumb|right|250px|Zemanê Ebasiyan de alemê İslami]]
'''Tarixê İslami''' hetê vêrde ra be serra 7ıne de veciyayışê [[İslam]]i ra heta vıraziyayışê dewleta İslami u herabiyayışê İslami ifade keno. caCa u şarê ke Dewleta İslami vıstê ra destê xo, inan ifade keno.▼
▲'''Tarixê İslami''' hetê vêrde ra be serra 7ıne de veciyayışê [[İslam]]i ra heta vıraziyayışê dewleta İslami u herabiyayışê İslami ifade keno ca u şarê ke Dewleta İslami vıstê ra destê xo, inan ifade keno.
Tarixê İslami de raya pêroyiye ra zemanê biyayışê [[Mıhemmed]]i, ey ra pey zemanê embazanê ey (inan rê çehar xelifeyi vaciyenê), inan ra dıma zi saltanat u dewletanê İslami rê çım erziyeno.
Miyanê tarixê İslami u İslam de çağêçağo zernizernên, miyan ra veciyayışê dini ra heta merdışê [[Mıhemmed]]i, çımeyanê İslami de zey ''Asr-ı Saadet'' (Seserra zerreweşiye) ravêrenovêreno ra. Çımeyanê İslami ra gore maya xo ra biyayışê [[Mıhemmed]]i ra ver, şarê [[Erebıstan]]i nêwende u nêzana biyê. Coka o wext rê çımeyanê İslami de ''Demê cahiliya'' vaciyeno. Tarixê İslami zanayışê moderni de be zemanê Mıhemmedi ra piya dest pê kenopêkeno. Peyğamberiya Mıhemmedi ra heta rıciyayışê [[Ebasi]]yan, serra 1258ıne, tarixê İslami de demê çağê zernizernêni vırazeno u zemanê klasiki de qısımê verêni vırazeno. Merdışê Mıhemmedi ra tepeya mısılmanan ser de têdıma çehar Xelifey, [[Emewi]]y, [[Ebasi]]y ronıştênıştê ro. İnan ra dıma zi erdê mısılmanan biyê vıla. Her ca de hukımdarê xoseriya xo kerda ilan kerda. 1258 de [[Cengê Beğdadi (1258)|Lecê Beğdadi]] ra pey Moğolan paytextê mısılmanan Beğdad vısto ra destê xo, kerdo xırabxırabe. O taw ra heta rıciyayışê Usmanıcan tarixê İslami de zemanê klasiki de qısımê dıyıni vırazeno. Serra 1922yıne de Meclısê [[Tırkiya]] sistemê xilafeti darıto we. Seserra 20ıne de dewletanê Mısılmanan [[Organizasyonê Kooperasyonê İslami]] vıraşto u kewtê bınê yew çêrang,çêrangi (çati).
