Fetwa: Ferqê çımraviyarnayışan

Content deleted Content added
m nuşteyi -> nuşte-Y
m {{İslam}}
Etiket: Vera cı vurniya
 
Line 1:
{{İslam}}
{| cellpadding="1" cellspacing="0" class="toccolours" style="float: right; margin: 0px 0px 10px 1em; text-align: center; background: rgb(245, 255, 250); border: 1px solid green; font-size: 90%;" width="200px"
| id="6" |<br />
'''<u>İslâm</u>''' '''<u>Fıkhı</u>'''
[[Dosya:Basmalah-1wm.svg|240x240pik]]
<div class="NavFrame" id="11">
<div class="NavHead" id="12" style="front-size: 110%; background: Green;">
Kavramlar</div>
<div class="NavContent" id="14" style="text-align: left; display: none;">
{| id="15" style="text-align:center;" width="100%"
| id="18" |
Şeriat &#x2022; Ehl-i Re'y
İçtihad &#x2022; Fetva
|}
</div>
</div>
 
<div class="NavFrame" id="25">
<div class="NavHead" id="26" style="front-size: 110%; background: Green;">Fıkhî mezhepler</div>
<div class="NavContent" id="29" style="text-align: left; display: none;">
<u>'''Sünnîler'in Dört fıkhî mezhebi:'''</u>
 
* Hanefî ''(İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)''
* Malikî ''(Mâlik bin Enes)''
* Şafi ''(Şafii)''
* Hanbelî ''(Ahmed bin Hanbel)''
 
<u>'''Diğer Sünnilik fıkıh mezhepleri:'''</u>
 
* Zâhirî ''(Davud el İsbehani ve İbn Hazm)''
* Selefî ''(Takiy’ûd-Dîn İbn-i Teymiyye)''
** Vahhâbîler ''(İbn-i Abd’ûl-Vahhâb)''
 
<u>'''Şiîliğin İmamiye fıkhından Üç mezhep:'''</u>
 
* Zeyd’îyye ''(Zeyd bin Ali bin Zeynelâbidîn)''
* İsmâ‘îl’îyye/Yedicilik ''(Nizârî ve Mustâ‘lî)''
* İsnâ‘aşer’îyye/İmamet (İsnâaşeriyye öğretisi) ''(Câferî ve Alevî)''
 
<u>'''Bâtınîlik:'''</u>
 
* Dûrz’îyye
* Nusayr’îyye
* Ahmed’îyye
 
<u>'''Hariciler:'''</u>
 
* İbadiyye
 
{| id="112" style="text-align:center;" width="100%"
|}
</div>
</div>
 
<div class="NavFrame" id="114">
<div class="NavHead" id="115" style="front-size: 110%; background: Green;">
Kaynaklar</div>
<div class="NavContent" id="118" style="text-align: left; display: none;">
{| id="119" style="text-align:center;" width="100%"
| id="122" |
'''Aslî deliller:'''
|- id="125" style=""
| id="126" |
Kur'an &#x2022; Sünnet
İcma &#x2022; Kıyas
|- id="133" style=""
| id="134" |
'''Fer'î deliller:'''
|- id="138" style=""
| id="139" |
Mesâlih-i mürsele &#x2022; İstihsân İstishâb &#x2022; Zerâyi &#x2022; Örf, Âdet ve Teâmül Sahâbî kavli &#x2022; Geçmiş Şeriatlar
|}
</div>
</div>
 
<div class="NavFrame" id="149">
<div class="NavHead" id="150" style="front-size: 110%; background: Green;">
Dinî Vazifeler</div>
<div class="NavContent" id="153" style="text-align: left; display: none;">
{| id="154" style="text-align:center;" width="100%"
| id="157" |
; Emr
 
Farz &#x2022; Vâcip &#x2022; Sünnet
Müstehap &#x2022; Mübah ''(Mübah)''
 
; Nehy
 
Mekruh &#x2022; Müfsid &#x2022; Haram
|}
</div>
</div>
 
<div class="NavFrame" id="179">
<div class="NavHead" id="180" style="front-size: 110%; background: Green;">
İktîsat</div>
<div class="NavContent" id="183" style="text-align: left; display: none;">
{| id="184" style="text-align:center;" width="100%"
| id="187" |
Zekât &#x2022; Cizye &#x2022; Sadaka
Vakıf &#x2022; Beyt-ül mal
Ribâ &#x2022; Murabaha &#x2022; Tekâfül &#x2022; Sukuk
|}
</div>
</div>
 
<div class="NavFrame" id="199">
<div class="NavHead" id="200" style="front-size: 110%; background: Green;">
Siyaset</div>
<div class="NavContent" id="203" style="text-align: left; display: none;">
{| id="204" style="text-align:center;" width="100%"
| id="207" |
İslami liderlik &#x2022; Hilâfet &#x2022; İmamet
Vakıf &#x2022; Beyt-ül mal
Velâyet-i Fakih &#x2022; Biat &#x2022; Zimmi
|}
</div>
</div>
 
<div class="NavFrame" id="218">
<div class="NavHead" id="219" style="front-size: 110%; background: Green;">Siyâsî mezhepler</div>
<div class="NavContent" id="222" style="text-align: left; display: none;">
<u>'''İslâm'da Siyâsî ekôller'''</u>
 
* Şîʿa-i Muhlîsîn: Sünnîler ve Zeydîler
** Sünnilik ''(Sünnilik)''
*** Hanefîlik
*** Malikîlik
*** Şafiîlik
**** Zâhîrîler
***** ''İmâm Dâvud-u Zâhîrî''
***** ''Ebû Muhammed İbn Hazm''
*** Hanbelîlik
**** Selef-i Sâlihîn
***** ''Takiy’ûd-Dîn İbn-i Teymiyye''
****** Ghulat Selef’îyyûn
******* Vahhabilik
** Zeydîlik
*** Betr’îyye/Sâlih’îyye
*** Cerîr’îyye/Süleyman’îyye
*** Yemen Zeydiliki
**** Kâsım’îyye
**** Hadâv’îyye
**** Muhteria
**** Mutarrif’îyye
*** Alavîler
**** Hasan el-Utruş
**** Kâsım’îyye
*** Ghulat Zeydilik
**** Cârûd’îyye
**** Nâim’îyye
**** Ya'kûb’îyye
* Haricîlik
** Ezarikâ
** Sufr’îyye
** Necedât
** Acrâd’îyye
** İbâz’îyye
** Ghulat Hariciler
*** Yezîd’îyye
*** Meymûn’îyye
* Galiyye
** Sebe’îyye ''(ʿAbd Allâh İbn-i Sebe)''
** Hattâbiyye ''(Ebû’l-Hattâb el-Esedî)''
*** Bezîg’îyye
*** Hattâbiyye
** Keysân’îyye
*** Muhtar es-Sekafi/Keysân’îyyet-ûl-Hullas
*** Hâşim’îyye
**** Harb’îyye
**** Muâv’îyye/Cennâh’îyye
***** Hâris’îyye
**** Beyân’îyye
*** Ravendiyye
**** Rizamiyye
***** Ebû Müslim Horasânî
****** Sinbâd
****** Berkûk’îyye
****** Havâl’îyye
***** Muhammira
****** El-Mukanna
****** Hurremiyye
******* Babekiyye
******* Babekiyye
******* Kızılbaş
****** Kûl’îyye
***** İshâk et-Türk’îyye
**** Riyâh’îyye
*** Kerbiyye
* Bâtınîlik ''(İbn-i Meymûn)''
** Hallâc’îyye
** Hulûl’îyye
** Alevîler ''(Tasavvufî-Bâtınîlik)''
** Hulmân’îyye
** Karmatîlik
*** Ebû Saʿid’îyye
*** Cennâb’îyye
** Ghulat Ezoterizmyye ''(Bâtınîlik)''
*** Ahmed bin el-Keyyâl bin el-Khasibî
*** Hâkim’îyye ''(Dürzîlik)''
*** Sabbah’îyye ''(Alamut Kalesi)''
* Şîʿa: İsmâ‘îl’îyye ve İsnâ‘aşer’îyye
** İmamiye (Şiilik öğretisi)-i Seb’îyye ''(İsmaililik)''/Yedicilik
*** Yediciler ''(Yediciler)''
*** Mustâ‘lîler ''(Mustali fıkhı)''
**** Mecîd’îyye/Hâfız’îyye
**** Tâyyîb’îyye<br /> ''(Tayyib Ebu'l-Kasım)''
***** Davudî İsmailîlik
****** Süleymanî İsmaililik
****** Alavî Buhra
****** Kutbî Buhra
*** Nizârîler ''(Nizâr’îyye)''
** İmâmiye-i İsnâ‘aşer’îyye/İmamet (İsnâaşeriyye öğretisi)
*** Câferîlik
**** Ahbâr’îyye
**** Usûl’îyye
*** Alevilik
** Ghulat İmamet
*** Mûgır’îyye
*** Mansûr’îyye
*** Azâkıra
*** Albâ’îyeyye ''(Ulyâ’îyye)''
*** Zemm’îyye
*** Ayn’îyye
*** Mim’îyye
*** Sîn’îyye
*** Muhammise
*** Şûray’îyye
*** Gurâb’îyye
*** Zübâb’îyye
*** Nusayrilik
* Şemânîlik’den İslam’e bağlananlar
** Babailik
*** Vefâ’îyye
*** Kızılbaş
**** Çepniler
**** Tahtacılar
*** Baba Rasûl ''(İlyâs’îyye)''
**** Sarı Saltık Baba ''(Saltuk’îyye)''
**** Behlül Baba
**** Aybek Baba
***** İshâk Baba ''(İshâk’îyye)''
***** Burak Baba ''(Burak’îyyûn)''
**** Lokman Baba ''(Yesevilik)''
***** Haydar Baba ''(Haydarîlik)''
****** Hacı Bektâş ''(Bektaşilik)''
******* Balım Sultan ''(Dedebabalık)''
******** Demir Baba ''(Âli’îyye)''
******** Harabâti Baba ''(Harabât’îyye)''
* İslam’ten çıkan Dinler
** Haşhaşiler
** Ali İlâhîlik
** Nusayrîlik
** Dürzîlik
** Hurûfîlik ''(Hurûfilik)''
*** Nûktâvîlik ''(Noktacılık)''
** Dîn-i İlâhî
** Şeyhîlik ''(Ahisâ’îyye)''
*** Babilik ''(Ali Muhammed Şirazi)''
**** Ezelî Bâbîler ''(Subh Ezel)''
**** Bahâîlik ''(Bahâ’ûl-Lâh)''
** Kadıyânilik
* İslam dışı dinler
** Zerdüştlük
*** Zurvanizm
*** Mazdekçilik
** Mani dini
** Budizm
** Sâbiîlik
** Nebatiler
** Luviler
** Hitit mitolojisi
** Yezdânizm
*** Yâresânîlik
*** Êzîdîlik
*** Işıkçılık<br />
 
<small>'''Kaynak:''' Mustafa Öz, ''Mezhepler Tarihi ve Terimleri Sözlüğü,'' Ensar Yayıncılık, İstanbul, 2011.</small>
{| id="726" style="text-align:center;" width="100%"
|}
</div>
</div>
|}
'''Fetwa''' gorey dinê islami dê heqa yew mesela de terefê mufti ya zi şêxulislami ra gorey şeriati dokumanê nuştey rê vaciyeno.