Erdê qıta Afrika hem Nêmkurey Zımey de u hem zi Nêmkurey Veroci de meno. Erdê cı 30,000,000 km2yo u dıyıneyo dınya de. Nıfusê cı 1,000,000 ra zafêro. Cayê qıta Afrika verocê Deryayo Sıpê, rocawanê Deryayo Sur u Okyanuso Hind, zımeyê kutıbê veroci u rocvetışê Okyanuso Atlantiki dero. Noxtaya Afrikaya tewr berzi koyê Klimanjaro u berziya cı 5895 metreyo. Noxtaya Afrikaya tewr nızmi Golê Assaniyo u nızmiya cı -156 metreyo. Zımeyê qıtaya Afrika çolê Sehray ra yeno meydan. Na mıntıqaya qıta Afrika de İklımo Çoli hukım keno u her mevsım zaf germ beno. Miyanê qıta Afrika de İklımo Tropikali hukım keno. Verocê qıta Afrika de aşmê amnani de varıt zaf varıno u aşmê zımıstani de vartı nêvarıno. Qıta Afrika de xericê koyê berzi, vewr nêvarıno. Xericê zerrêkê qıta Afrika, her cayê Afrika de çoli estê. Çolê Sehra, çolo de tewr herayo hem qıta Afrika de u hem zi dınya de. Verocê Afrika de Çolê Namibyay u Çolê Kalahariy estê. Royo Nili qıta Afrika dero u royo de tewr dergo dınya de. Afrika de tena hiri golê gırdi estê u namê inan ; Golê Victoria, Golê Tanganika u Golê Malaviyo.

Coğrafyay qıtay Afrika

İklımê qıtay Afrika bıvurne

İklımê Afrika pêro de zaf germo. Leteyê qıta Afrikaya zımey terefê zaf çolan ra teşkıl beno. Sehra,çolo de tewr gırdo qıta Asya de u erazi çolo Sehray de dewletê ; Mısır, Libya, [Tunıs]], Cezayir, Marok, Sudan, Sudanê Veroci, Çad, Nicer, Nicerya, Mali u Moritanya estê. Leteyê qıta Afrikaya veroci de Çolê Namibyay u Çolê Kalahariy estê. Nê erdi de iklım her mevsım germo u varıt zaf kemi varıno. Zerrêkê qıta Asya de İklımo Tropikali hukım keno u her mevsım vartışo varıti beno. Dormeyê qıta Afrikaya rocawani de İklımo Okyanusal tesır keno u nê erdi de zi vartış beno. Xericê leteyê qıta Afrikaya merkezi u dormeyê qıta Afrikay, hewa her cayê qıta Afrika de zaf germo u bivarıtıniyo. Verocê qıta Afrika de, qısmo Cape Towni de u dormeyê qıta Afrikaya zımeyi de İklımo Deryayo Miyanêne hukım keno.

Erdê qıtay Afrika bıvurne

 
Royo Nil

Eraziyê qıta Afrika de zaf mıxtelif koy, roy, deşti, goli u çoli estê.

Çoli bıvurne

Tayê çolê qıta Afrikay;

Goli bıvurne

  • Golê Victoria
  • Golê Tanganika
  • Golê Malavi
  • Golê Volta
  • Golê Assal

Koyi bıvurne

Qıta Afrika de zaf koy çıniyê. Tena zımey-rocawanê qıta Afrika de u rocvetışê Afrika de koyi estê.

  • Koyê Atlasi ( Marok u Cezayir
  • Koyo Bongosi ( Çad )
  • Koyê Mitumba
  • Koyo Kilimanjaro

Royi bıvurne