Cumhuriyetê İrlanda

Cumhuriyetê İrlanda dewletê da Ewropaya. Cayê xo mıntıqa ra zımeyê rocawanê qıtaya Ewropa dero. Dormeyê İrlanda de Qraliya Yewbiyayiye (İrlandaya Zımey), Okyanuso Atlas û Deryayê Zımey estê. Paytextê İrlanda sûka Dubliniya. İrlanda ezaya Yewiya Ewropa û Mıletanê Yewbiyayeyana. Sistemê idareyi cumhuriyeto.

Cumhuriyetê İrlanda
Desmal û Arma
Melumat
Ware Dewleta hegemonyal
Mıntıqa Yewina Ewropa
Embıryani Qraliya Yewbiyayiye û İrlanda Zımey
İdare Government of IrelandOireachtas
Erd 69 797 km2
Nıfus 5 149 139
Hıkumet Cumhuriyet
Serdar Michael D. Higgins
Kodê telefoni +353
Leteyê saete UTC±00:00
Kodê interneti .ie
Zıwano resmi İrlandki û İngılızki
Merş Amhrán na bhFiann
Cayo tewr berz Carrauntoohil
Cayo tewr nızm North Slob
Pere Ewro
Ravêrşiyayışê heqa merdıman 0,95
Xerita

Mabênê serranê 1801 û 1922ıne de İrlanda gırêdayiya Qraliya Yewbiyayiye biya. Wextê veyşaniya gırde (1845 - 1849) de nıfusê İrlanda zaf bi senık. Yew milyon merdumê İrlanda merd û yew milyon û nêm (1.5) merdumo İrlandayıc mıhacir bi û şi Dewletanê Amerikayê Yewbiyayiyan.

Mabênê serranê 1914 û 1922ıne de İrlanda û Qraliya Yewbiyayiye herb kerd. Serra 1922ıne de İrlanda xo reyna ra, xoser ilan kerd. Feqet İrlanda biye letey: Cumhuriyetê İrlanda û İrlandaya Zımey niyay ro. İrlandaya Zımeyi biye gırêdayiya Qraliya Yewbiyayiye; Cumhuriyetê İrlanda zi xoser mend. Labelê IRA zaf rehet nêvınete û IRA zaf herekatê gonıni kerdi û ninan de zaf merdumê İngılızi û protestani kışti.

İklım û sûki

bıvurne

İklımê İrlanda honıko; sıliye zaf varena. Semedê awıka germıne (Gulf Stream) ra hewayê İrlanda zaf serdın niyo. Erdê İrlanda her daima kheweyo.

Bacarê gırdi:

Sûka Dublini zaf raver şiya. Banê xeylê berzi û bınayê ke hetê mımariye ra mıkemmel vıraziyayê, tede estê. Dublin paytextê borsayo, merkezê iqtısad û siyasetê İrlandayo. Zaf merdumê Yewiya Ewropa seba gurey amey İrlanda.

 
Xeritaya İrlanda

Nıfusê İrlanda 4,1 milyono. Şarê İrlanda sûkan de ronışteyo; dewıci senıkê. Nuskar û wendoğê xo zafê. Tayê şarê İngılızi, Gali û İskoçi zi weşiya xo İrlanda de ramenê. Dinê İrlanda İsewitiya (mezhebê mıletê İrlanda Katoliko). Tayê Mısılmani û Musewiyi zi tede estê. Zıwano resmi İngılızki û İrlandkio.

İqtısad

bıvurne

İqtısadê İrlanda zaf qewetıno. Her serre iqtısadê İrlanda (GDP) % 8 beno gırd. İrlanda zaf idxalat (eksport) kena. Teknolociye û sektorê ziraetê İrlanda zaf raver şiyê. Standardê heyati zaf hewlo.