Destana Gılgamışi

Destana Gılgamışi yew destana Sumerana. Gılgamış, qralê pancina xanedanê Urukiyê Sumerano. Gorey vatışan Gılgamışi 126 serri hukımdarine kerde. Ema wextê hukımdarey ey tam beli niyo. Gılgamış yew qralo ke "Nagbu Imuru", yani "Keso ke heme çi diyo"yo. O yew hukımdaro eqılo, zanayo, riyê erdi u deryayan sero geyrayeyo, hikmete kefş kerde. Namey ey oricinalê xo de "Izdubar", "Gizdubar" ya zi "Gişdubar"o. Gılgamış versiyonê Yunankiyo.

Gılgamış, hirê ra dı Homa, hirê ra yew zi merdumo. Şarê Uruki Gılgamışi ra zaf hez keno. O zaf xırto, yew cengawero. Homa Aruru, Gılgamışi rê yew reqib xeleqnena, namey ey Engiduyo. Engidu yew bırro zaf gırd de cıwiyeno. O zey yew heywaniyo, zaf dest u paiyo, quwetıno, zaf gırd u zaf xırto.

Gılgamış yew plan vırazeno ke Engiduy biyaro vacarê Uruki. Gılgamış no planê xo de ser kewno. Raveri Gılgamış u Engidu danê pêro, ema kes zor kesi nêbeno. Behde zi herdı benê embazê yewbinan (embazê qederi). O wext Bırrê Sediri miyan de yew dêwo merdumwerdoğ esto. Namey ey Xumbabayo. Gilgamiş u Engidu şonê ke ney dêwê merdumwerdoği (Xumbaba) bıkışê. (Tabletê çarin). Ê behde zaf zehmet u meşeqatan a Xumbaba kışenê.

Wexto Gılgamış u Engidu ageyrenê Uruk, Homa İştar bena aşıqê Gılgamışi u wazena ey de bızeweciyo. Ema Gılgamış qebul nêkeno. İştar şona asmên piyê xo Anu u maya xo Antu rê, ke herdı zi homayê, gerrey Gılgamışi kena. Anu İştar rê vano "xetay toya". Ema o (Anu) anci zi duştê Gılgamışi de yew mexluqo zey boxeyi xeleqneno u ey şaweno ke vacarê Uruki xırabe bıkero. Gilgamiş u Engidu be zar u zor a ney mexluqi zi kışenê. (Tablet 6) İştar zaf hêrs bena, kena fixan u kılaman vana. Gılgamış u Engidu be awıka Royê Fırati destanê xo goni ra kenê pak u yenê vacarê Uruki. Ê vacar de yew festa gırde vırazenê. Homayan ra Homa Enlil zey yew ceza qerarê merdışi Engidu dano ke Gılgamış tenya bımano. Engidu beno nêweş u mereno.(Tablet 7) Gılgamış embazê xo rê zaf bermeno u loriyan keno. Merdışê Engiduy ra pey tersê merdışi kewno ey zerre u merdış ra remeno. Vano: "Ez do be xo zi bımeri, ez zi o wext nêbenan zey Engidu? Qeder nefret kewt ruhê mı, çunke ez tersenan, aye ra zi ez seraser welat ra geyrenan." (Tablet 7)

Gılgamışi werzeno we, şono, geyreno ke çarey merdışi bıvêno. Utanapiştim pirıkê Gılgamışiyo. Utanapiştim u ceniya xo nêmerdeyê. Gorey Destanê Gılgamışi, Homay wazenê yew tufan vırazê u emir danê Utanapiştimi ke yew gemi vırazo. Ema Homay behde poşman benê ke tufan vıraşto. Aye ra Utanapiştim u ceniya ey rê cıwiyayışo ebedi beğş kenê. Gılgamış ney zaneno. Gılgamış dano puri şono welato ke pirıkê ey tede cıwiyo. Raya xo sero raşti zaf bela u zehmetan yeno. Peyni de Gılgamış, Utanapiştimi vêneno. Utanapiştim ey rê vano: "Bınê deryay de yew vaş esto, eke tı ey vênenê u ey ra wenê, tı benê merdumo nêmerde." Gılgamışi kemeran besteno xo lıngana, xo erzeno derya, ney vaşi vêneno. Namey ney vaşi "Şibu issahır amelu"yo. Yani "merdumo ixtiyar be ey beno cıwan"o. Gılgamış, ney vaşi gêno u verê xo çarneno hetê vacarê Urukiya. Raya xo ser de yew ca raşti yew awıka gola serdıne yena. Gılgamış u embazê xo Ur-Şanabi kewnê na gole u xo şunê. O wext yew mar boyê vaşê cıwiyayışi gêno, yeno ey weno. Mar ca de verri erzeno, beno cıwan. Gılgamış bêçare ageyreno vacarê Uruki. Gılgamış, merdış rê yew çare nêvêneno, nêbeno merdumo nêmerde.

Qey hinya zehf melumati bıewni

Loftus, Chaldea and Susiana, London, 1857.
R. C. Thompson, The Epic of Gilgamish.
R.C Thompson, A Century of Exploration at Nineveh.
N. K. Sanders, The Epic of Gilgamish, Revised Edition Incorporating New Material, Penguen Books, 1972.

Gıreyi

Tabletê oricinali Archived 2009-08-23 at the Wayback Machine