Hewa (din)
Hewa aya ke tayê din u itıqadan de ca gêna ke a cêniya Ademiya ke Homay a semedê (seba, qandê) Ademi vıraşta. Nê dinan ra gore, heme insanan qıcê (doman) inano, yani heme merduman Adem u cêniya xo Hewa ra yeno. Xıristiyaniye de namê xo zey Eve vêreno ra.
Cıhudiye de hêkatê Hewa sero vaciyeno ki, Homay raveri Adem vırazeno u Adem ra tepeya zi Hewa vırazeno, aferneno. Hêkato yewın de qısey beno ki Adem Heway ser de hukımkerden wazeno u Hewa vana ki ma piya eyni mede ra vıraziyay, tı nêşenê mı ra hukm kerê u Hewa Adem ra abırena u bena cin. Adem tenya maneno u Homay ra xo rê embaz wazeno. Homay zi fıkırneno ki ez senên cêniya vırazin ki Adem rê isyan mekero. Dıma vano ki eke ez çımê Ademi ra vırazın, a her çi vênena eke ez fekê Ademi ra vırazin her çi rê goşdar bena, eke ez payê Ademi ra vırazin her tım vaz dana, geyrena u fetelnena, eke ez destê Ademi ra vırazin dızd bena. En hewlo ki ez parşuya (qabırğa) Ademi ra vırazin ki Hewa Adem rê tebii bo. No hêkato ke Cıhudiye de Tewrate de vêreno ra, rıçıkê xo (koka xo) Sumerıcan ra gêno.[1]. Yani dewamê mitolociya Sumerıcano. Cıhudiye ra gore, cêniya verêne ke be Adem ra aferiyaya Hewa niya, Lilitha. Hama Lilith Adem rê sere wedarına, ser vecena u dıma Homa Hewa vırazeno.
Heto bin ra, İslam de zi hêkat Cıhudiye ra zaf duri niyo. Sura Hıcri de Homa veng dano :Ma merdumi mılo ke pociyayo u balçıqo ke vuriyayo ey ra vıraşto. Qurane de zi raveri Adem aferiyayo, ey ra tepeya Hewa aferiyena. Her dı zi meywa ra wenê u cenet ra teberniyenê.