Koryay Zımey

Koryay Zımey ya zi Korya Zımey (be Koryaki: 조선민주주의인민공화국, 朝鮮民主主義人民共和國) yew dewleta qıtaya Asyaya. Cayê xo rocakewtena qıtaya Asya dero. Dorme ra Rusya, Çin, Koryay Veroci u Okyanuso Gırd estê. Paytextê Koryaya Zımey sûka P'yŏngyango. Nıfusê xo 23,113,019o. Zıwanê xoyo resmi Koryakiyo. Sistemê idarey otokrasiya u Koryay Zımey serra 1919ıne de xo reyna ra, xoser ilan kerd.

Koryay Zımey
Jinrichengsquare.JPG
Desmal û Arma
Flag of North Korea.svg Emblem of North Korea.svg
Melumat
Ware Dewleta hegemonyal
Mıntıqa Asya Rocvetışi
Embıryani Korya Veroci, Rusya, Cumhuriyetê Şariê Çini û Yewiya Sowyeti
İdare Government of North KoreaSupreme People's Assembly
Erd 120 540 km2
Nıfus 25 490 965
Hıkumet Single-party system
Serdar Kim Jong-un
Kodê telefoni +850
Leteyê saete UTC+09:00
Kodê interneti .kp
Zıwano resmi North Korean standard language û Korean
Merş Aegukka
Cayo tewr berz Baekdu Mountain
Cayo tewr nızm Sea of Japan
Pere North Korean won
Xerita
North Korea (orthographic projection).svg

VêrdeBıvurne

Şari Korya veri İsay zımey Mançurya u Moğolıstani ra ame Korya. Dıma İsay seserra 1. de Korya de qırali veciyi u dewleti vıraziyayi. Seserra IV. de hiri qıraliyi vıraziyayi Korya de u enê qıraliyi caê koloniyani Çinıcan gıroti. Dıme ninan qıraliya Goguryeo, hardê zımey Koryay işğal kerda. Veroc de zi qıraliya Baekche u qıraliya Silla veroci Korya inan miyan de pay kerdi. Serra 918 de Korya de Xanedani Koryo vıraziyao. Serra 918 ra heta 1392 Korya bınê hakimiyati xanedani Koryo de mendo. Dıma xanedani Koryo, xanedani Chosun veciyo u heta 1910, ponc seserri erdi Korya sero hakim biyo u sevekno. Serra 1910 de Koryo kowto bınê işğalê Japonya ra. Heta serra 1945, hirıs u ponc serri Korya jew letey Japonya biyo. Pê Cengi Dınyay II. ra, Korya xoseriya xo gırota. 1950-1953 miyan de Cengi Korya amey meydan, u hardê Korya biyo dı letey: Zıme u Veroc. Zımey Korya pey Sovyetan şiyo, sistemi xo sosyalizm kerdo, veroc zi pey Amerika şiyo u sistemi xo kapitalizm kerdo. Ewro Korya de dı dewleti esti u Koryay Zımey zi enê dewletan ra jüya.

DemografiyeBıvurne

Koryay Zımey jüw dewletê de qıteka, hardê xo gırd niyo u zımey nêmadey Korya ra yena pêra. Hardê xo 120,540 km2 gırdo, %4ê hardê xo owe ra vıraziyeno, dınya ser de dewletê da 98ına. Nıfusi xo 25 milyon ra nezdiyo, pêro Koryayıco. Standardê cuwiyayışi (heyati) zaf howl niyo, merdum sero 69.81 serreo. Şarê Korya pêro Koryayıco, Koryayıcan teber de, Çinıci, Japon u Tay zi esti emma nıfusi inan zaf kemiyo. %99ê nıfusi Koryay Zımey şeno bıwano u bınuso, nısbati wendış u nuştışi zaf berzo.

Zuanê Koryaki zuano resmiyo Koryay Zımey de. No zuan pê Alfabey Çinki ra nusiyeno. Dinê Koryay Zımey çıniyo, dewletê de Ateista. %71ê şarê Koryay Zımey zi bêdiniyo, ateisto. Dıma Bêdinan, %16ê nıfusi Koryay Zımey şamanistê, %13ê nıfusi Koryay Zımey zi Budistê. Koryay Zımey de din merduman miyan de muhim niyo, ca nêgeno.

EkonomiyeBıvurne

Ekonomiya Korya Zımey akerd niya, zaf padaya. Sistemi xo sosyalizmo, a ri ra vera kapitalizmi de manena. Korya Zımey bınê ambargo de zaf menda, u hıma zi manena. A ri ra ekonomiya xo nêşena aver şıra. Ekonomiya Korya Zımey pê Çini roştış (import) u herinayış (eksport) kena.

ReferansiBıvurne