Yunanıstan: Ferqê çımraviyarnayışan

Content deleted Content added
mNo edit summary
Line 29:
Tarixê Yunanıstani zaf dewletiyo. Medeniyetê [[Yunanki]] ra zaf [[filozofi]], [[matematik]]eri, [[senatkari]], [[nuskari]] veciyay. Olimpiyat, demokrasiye, drama u komediye Yunanıstan ra dınya sera biyê vıla. [[İmperatoriya Bizansi]] Yunanıcan na ro. Bizansi [[Balkan]], [[Anadoliye]], [[Suriya]], [[Fılıstin]] u [[Mısır]]i sero hıkum kerdo. Feqet [[İmperatoriya Usmanıcan]] Bizans işğal kerdo. Serra 1453'i de Usmanıcan [[Estamol]] gırewto. İmperatoriya Usmanıcan Yunanıstani sero 400 serre hıkum kerdo. Serra 1821'i de Yunanıstani xo reyna ra, xoser ilan kerd. Tarix ra nat bênatey dewletanê Yunanıstani u [[Tırkiya]] hewl niyo.
 
== İklimİklım ==
İklimêİklımê Yunanıstani zaf germıno. Mıntıqa Deryayê Sıpêy (Deryayê Miyanêni) de hewa zaf germıno. Xeylê merdumê Ewropayıci her serre şonê Yunanıstan u tetil kenê.
 
Bacarê Atêna zaf raver şiyo. Atêna paytextê borsawa, merkezê iqtısad u siyasetê Yunanıstania.
{{{Yunanıstanxerite}}
 
== Nıfus ==
Nıfusê xo 12 milyono. Şarê Tırkan, Arnawutan u ê binan ra zi Yunanıstan de cıwiyenê. Dinê Yunanıstani [[İsewitine|İsewitino/Xrıstiyanino]] (mezhebê mıletê Yunanki Ortodokso). Tayê Mısılman u Musewiy zi estê. Zıwano resmi [[Yunanki]]yo. Nuskar u wendoğê xo zafê.
 
'''Sera heta vılabayin'''
* 0 - 14 serey = %15 (camêrdi 828,585; cıni 779,902)
* 15 - 64 = %67 (camêrdi 3,580,079; cıni 3,574,788)
* +65 = %18 (camêrdi 815,247; cıni 1,022,926)
 
'''Vesiyeya nıfuser''' : %0.19
 
'''serdı doman ardış''': hezardı 9.72
 
'''merg''': hezardı 10.15
 
'''mergi Domona''' hezardı 5.53
 
''normal Êmır'''
* cıniyandı 81.76 ser
* camêrdandı 76.59 ser
 
'''wendeney'''{{fact}}:
 
nıfus hemiyer miyandı: %97.5
* camerdandı: %98.6
* cıniyandı: %96.5
 
== Coğrafya ==
=== Suki ===
[[Dosya:GreeceNumberedPerepheries.png|300px|left|]]
 
{| class="wikitable sortable" style="text-align:left;"
|- style="font-size:100%; text-align:center;"
!Nımreycı !! Mıntıqey !! suki !! Erd (km²)!! sıxletin (sq mi)!! Nıfus
|-
| 1 || [[Attika]] || [[Atêna]] || style="text-align:right"|3,808|| style="text-align:right"|1,470|| style="text-align:right"|3,761,810
|-
| 2 || [[Wertey Yunanıstan]] || [[Lamia (suk)|Lamia]] || style="text-align:right"|15,549|| style="text-align:right"|6,004|| style="text-align:right"|605,329
|-
| 3 || [[Wertey Makedonya]] || [[Selanik]] ||style="text-align:right"|18,811|| style="text-align:right"|7,263|| style="text-align:right"|1,871,952
|-
| 4 || [[Gırit]] || [[Heraklion]] || style="text-align:right"|8,259|| style="text-align:right"|3,189|| style="text-align:right"|601,131
|-
| 5 || [[Rocayanê Macedonya]] || [[Komotini]] || style="text-align:right"|14,157|| style="text-align:right"|5,466|| style="text-align:right"|611,067
|-
| 6 || [[Epirus]] || [[Iyonnina]] ||style="text-align:right"|9,203|| style="text-align:right"|3,553|| style="text-align:right"|353,820
|-
| 7 || [[İyonya]] || [[Korfu (suk)|Korfu]] || style="text-align:right"|2,307|| style="text-align:right"|891|| style="text-align:right"|212,984
|-
| 8 || [[Zımey Ege]] || [[Mitilene]] || style="text-align:right"|3,836|| style="text-align:right"|1,481|| style="text-align:right"|206,121
|-
| 9 || [[Peloponnese]] || [[Tripoli, Yunanıstan|Tripoli]] || style="text-align:right"|15,490|| style="text-align:right"|5,981|| style="text-align:right"|638,942
|-
| 10 || [[Veroci Ege]] || [[Ermopoli]] || style="text-align:right"|5,286|| style="text-align:right"|2,041|| style="text-align:right"|302,686
|-
| 11 || [[Teselya]] || [[Larissa]] || style="text-align:right"|14,037|| style="text-align:right"|5,420|| style="text-align:right"|753,888
|-
| 12 || [[Rocperayena Yunanıstani]] || [[Patras]] || style="text-align:right"|11,350|| style="text-align:right"|4,382|| style="text-align:right"|740,506
|-
| 13 || [[Rocperayena Makedonya]] || [[Kozani]] || style="text-align:right"|9,451|| style="text-align:right"|3,649|| style="text-align:right"|301,522
|-
| – || [[Koyê Athos]] || [[Karyes (Athos)|Karyes]] || style="text-align:right"|390|| style="text-align:right"|151|| style="text-align:right"|2,262
|}
 
== İqtısad ==