|
[[File:Berlin Painter fragment volute-krater satyroi.jpg|thumb |VM 490 ra yew resimê dezgey kerge kerdışi]]
{{Dora tewran
| name = Chicken
| status = DOM
| image = Female pair.jpg
| image_width =
| image_caption = A [[rooster]] (left) and hen (right)
| regnum = [[Animal]]ia
| phylum = [[Chordate|Chordata]]
| classis = [[Bird|Aves]]
| ordo = [[Galliformes]]
| familia = [[Phasianidae]]
| subfamilia = [[Phasianinae]]
| genus = ''[[Junglefowl|Gallus]]''
| species = ''[[Red Junglefowl|G. gallus]]''
| subspecies = '''''G. g. domesticus'''''
| trinomial = ''Gallus gallus domesticus''
| trinomial_authority =([[Carl Linnaeus|Linnaeus]], [[10th edition of Systema Naturae|1758]])
}}
'''Kerge''' heywana de khediya u insanan rê zaf faydey xo esto. Semedê/Seba hakan u goştê cı ra bena weiye.
Kerge, (be [[İngılızki]] :Vineyard) yew aktivitey mewsimiyo. Degmesi [[Keşkelun]] u [[Tışrino Verên]] dı merdimi şınê nê aktivitey kenê. [[Rez]]an ra [[Engur]] cıkerdış u ploğnayışi dıma, Pasteğ, ıskıci, kesmey u rıb vıraştışi rê vanê. Tay dewletan dı wextê [[Şerab]] vıraştişi zanêno.
Xeylê cınsê kergan estê. Texminan ra gore yew (ju) kerge 5-7 hetan 8-8 serri weşiya xo ramena/cüyena. Hama hak-kerdena kergan 2-serre biyayene ra tepiya her ke şi bena senıke.
{{Vernuşte }}
== Asayış ==
Kergê neri rê [[dik]], kerga maye rê [[kerge]] u leyirê (leyira) cı rê [[varık]] (varıke) vaciyeno. Varıki şıkinê 1-1,5 ra heta 5 kg pili bê. Normal de dik her daim kerge ra 1 u 1 kg ra cor dayina kiloyın beno. Labelê taê kergi estê ke, ê ki 500 u 1200 gram gıranê.
Kulıka sura serey diki yê kerge ra tenêna derga. Kergi dı lıngınê u her yew [[lınge]] ra çar beçıki estê. Nê çar beçıkan ra hirê teney hetê veri, yew ki hetê pey ser pay nanê ro erd.
Kergi lulıkan, morcelan, den u dendıkan wenê. Taê este ke, bile [[merre|merran]] wenê.
Kergê keyey serre de teqriben 250 ra hetan 300 hakan kenê. Hema her roce, hako ke kerge kerd, bınê ra bıcêriyo ke kerge ancia hakan dewam bıkero. Eke haki bınê ra nêgureti, na raye kerge sero bena khurte u 21 roci ra tepiya leyiran vecena.
Kergi caê de berz ra nisenê ro tarre u kewnê ra. Wertey kergan de yew (ju) qeydey rêzê nıkıl-kerdene esto. Êyê ke cor derê xo gırd vênenê, coka gani uşira tarre yew berzine ra bo.
== Dınya de weiye-kerdena kergan ==
Dınya de tewr zêdêr kergi [[Dewletê Amerikaê Yewbiyaey]], [[Çin]] u [[Brezilya]], [[İspanya]], [[Britanya Gırde]] u [[Fransa]] de benê weiye.
{| class="prettytable"
|+ Dınya sero veciyaena goştê kergan (2004)
|----- bgcolor=#DDDDDD
! rêz
! dewlete
! goşt <br />(1000 [[Ton]]e)
! rêz
! dewlete
! goşt <br />(1000 [[Ton]]e)
|----- bgcolor=#EEEEEE
| 1 || [[Dewletê Amerikaê Yewbiyaey]] || 15.536 || 11 || [[Rusya]] || 1.060
|----- bgcolor=#EEEEEE
| 2 || [[Çin]] || 9.475 || 12 || [[Afrika Veroci]] || 973
|----- bgcolor=#EEEEEE
| 3 || [[Brezilya]] || 8.668 || 13 || [[Kanada]] || 950
|----- bgcolor=#EEEEEE
| 4 || [[Meksika]] || 2.250 || 14 || [[Tırkiya]] || 940
|----- bgcolor=#EEEEEE
| 5 || [[Hindıstan]] || 1.650 || 15 || [[Arcantin]] || 885
|----- bgcolor=#EEEEEE
| 6 || [[İspanya]] || 1.268 || 16 || [[Tayland]] || 878
|----- bgcolor=#EEEEEE
| 7 || [[Britanya Gırde]] || 1.242 || 17 || [[Malêzya]] || 825
|----- bgcolor=#EEEEEE
| 8 || [[Japonya]] || 1.241 || 18 || [[İran]] || 820
|----- bgcolor=#EEEEEE
| 9 || [[Fransa]] || 1.135 || -|| ||
|----- bgcolor=#EEEEEE
| 10 || [[İndonezya]] || 1.100 || - || ||
|----- bgcolor=#EEEEEE
|}
== Tarix ==
Texlilanê biyolocik-molekuleran ra gore kergi tewr verende [[Myanmar|Burma]] ra yenê. Estıkê ke arkeologan [[Çin]] de diyê inan ra gore 6. hezar serri milad ra ver insanan kergi sıfte kerdê weiye.
== Fotogaleriye ==
<gallery>
Image:Braekel.jpg|Kergê keyey
Image:Hahn.jpg|Yew [[Dik (heywan)|dik]]
File:Galet san raf.JPG|Kerga keyey
</gallery>
[[Kategoriye:Heywani]]
[[Kategoriye:Theyri]]
[[Kategoriye:Kerge]]
| 