Şahname: Ferqê çımraviyarnayışan

Content deleted Content added
m nusiyao, çarniyao, vıraziyao
mNo edit summary
Line 2:
'''Şahname''' ([[Farski]]: شاهنامه) yew destana ke [[Fırdewsi]] nuşto. Şahname yew destana menzuma û [[Edebiyatê Farsi|Edebiyatê İran]]i de eseranê tewr gırdan ra yewo û edebiyatê dınya de ki yew esero gırdo. Şahname 60.000 (şeştihezar) beytan ra vıraziyao u zerrekê cı de İranê kıhani ra hêkati, şanıki u çiyê bini estê. Şahname tarixê veri ra sıfte keno û heta zemanê kewtışê (finiyayışê) [[İmperatoriya Sasani]]yan şono, heme qralanê İranıcan sero çım erzeno û çiyan qali keno. Nê qırali Keyûmers ([[Pehlewki]] de: ''Kayômart''), Hōşeng, Tahmûrâs, Cemşid, Zahhak, Feridūn, Menûçehr, Key Kubad, Key Kâvus, Key Hüsrev, Bahman, Dārā (III. Darius), Iskandar ([[İskendero Gırd]]), Ardaschir I., Šāpūr I., Hormoz, Bahrām V., Chosrau, Yazdgird III. û binan sero çiy estê.<ref>http://www.economist.com/node/17036475</ref>
 
== Zerrek ==
[[File:Rustam Kills the Turanian Hero Alkus with his Lance.jpg|thumb|right|250px|Rustem qralê [[Tırk]]an ''Alku''yi kışeno]]
Şahname be [[Farski|Farski]] nusiyao u zıwanê cı zaf pako. Şahname de esasen prensê [[Zabulıstan]]i [[Rustem]] (Rostām), [[Esfandiyar]] (Esfandiār; lacê Goštāspi) û '''Afrāsiab'''i qali benê. [[İrano Gırd|İranıcan]] û [[Turan|Tırk]]an miyan de cengi qali benê. [[İranıc]]i erdê [[Tırk|Tırkan]] gênê û [[Tırk|Tırkan]] sero benê hakim. [[Rustem|Rustemo İranıc]] û qıralê [[Tırk|Tırkan]] [[Efrasiyab]] miyan de cengi zaf benê. Qıralê [[Tırk|Tırkan]] [[Efrasiyab]] wayirê (wahêrê) quweta şeytaniyo. Şahname de Fırdewsi [[Tırki]] nuşto, zey o senên zaneno. Dewrê Fırdewsi de [[Asyaya Miyani]] de cıwiyayışê (heyatê) [[Tırk]]an zaf İrani biyê û ê zey İranıcan hereket kerdêne. Eser de welatê Tırkan re ''Turān'', ''Turān Zêmin'' ya zi ''Şêhr-i Turān'' vaciyeno û royê Amu Derya erdê İranıcan û erdê Tırkan cêra keno. Goreyê [[Fırdews]]i ra, [[İran]]ıcan û [[Tırk]]an miyan de cengi peyniye nêvênenê (nêqediyenê). Tırki royê Amu Deryayê verıni û İranıcan ra erzenê. Dewrê Sasaniyan de qıralê Sasani Behramo Gur yew kerre/kemere vırazeno û ena kerre/kemere de şaran miyan de xıdud beno. Şahname de [[Roc|roc]] sembolê İranıcano û aşme sembolê Tırkana. Desmala [[Tırk]]an siyaya û desmala İranıcan yew [[Şêr|şêr]]o. Zerrekê Şahnameyi zaf herao, cengi teber de hekatê eşqi zi qali benê, zey hekatanê [[Rudabe]] û [[Zal]].<ref>http://www.theismaili.org/heritage-expressions/thousand-years-firdawsi%E2%80%99s-shahnama-celebrated</ref>
 
==Edebiyati Edebiyatê şaranê binan de Şahname ==
Dıma nusiyayışi cı, Şahname biyo zaf namdar û xeylê zıwanan rê çarniyao/tercume biyo. Zıwananê zey [[Tırki]]<ref>https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eehname#T.C3.BCrk.C3.A7e_.C3.A7eviriler</ref>, [[İngılızki]]<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Shahnameh#English_translations</ref>, [[Fransızki]], [[İspanyolki]]<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Shahnameh#Spanish_translation</ref> û ê binan de tercumeyê cı biyo.
 
== Referansi ==
<references/>