Self determinasyon, konsepto ke cı ra gore şari averê xo be xo ra vırazenê, şari istıqbalê xo be xo ra tayin kenê. Yani qarar be xo dayışo. Vladimir Lenini 1914 de manifestoyê xo viyarno ra nuştey ser û prensibê self determonasyoni nuştê. Key ke peyniya Cengê Gırdi ameya, imperatoriyê gırdi biy parçe û dewletê newey be self determinasyoni ra piya veciy. O zeman ra nat self determinasyon izıne dano mıletan her şar ekonomik, politik, sosyal û kulturel het de şeno yew raye pey ra şıro.