Hemşinki
Hemşinki (be Hemşinki: Հոմշեցմա; Homşetsi ya zi Homşetsi lizu) jew zuano Ermeniyo ke zımey-rocvetışi Tırkiya de terefi Hemşinıcan ra qal beno. Hemşinki jew feki Ermenikiyo. Zuanê Hemşinıcan Tırkiya teber de Ermenıstan û tay mıntıqani Rusya de ki qali beno. Hemşinıci rıstım de Ermeniyo emma ê mısılman biyi û a ri ra inan ri vaciyeno Hemşinıc. Zuanê Hemşinki miyandê Tıkiya Artvin de, dewê suka Hopa de, Borçka de û mıntıqaya Marmara de tay cayan de qal beno. Amorê qalkerdoğanê zuanê Hemşinki 39.000 - 44.000 miyan dero.[1] Zuanê Hemşinki Tırkiya de be Alfabey Latinki, Ermenıstan de be Alfabey Ermeniki û Rusya de be Alfabey Kırilki nusiyeno. Gorey referansê Ermenıstani amorê xıristyan Hemşinıcan 200,000o.[2] Zuanê Hemşinki atlasê UNESCO de bınê tehlikey vinibiyayışi dero[3] û hêdi hêdi vini beno.[4]
| Hemşinki | |
|---|---|
| Diyalekt | |
| Melumat | |
| Kodê zıwani | |
| Glottolog | Homs1234 |
| Xısusiyetê zıwani | |
| Keye | |
Hemşinki û Zazaki
bıvurne| Zazaki | Hemşinki | Zazaki | Hemşinki | Zazaki | Hemşinki | Zazaki | Hemşinki |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ez | yes | lew | berbuk | Tı se keni? | İnç bes es da? | goş | onguç |
| tı | tun | va | kalaş | keye | dun | pısıng | gadu |
| o/a | an | navık | pord | ameyene | egoğnoun | kutık | şun |
| ma | mek | gi | keşkur | niyo | çık | mar | cucu |
| şıma | tuk | leyr | sebi | -o/a | -ek | nengu | aunk |
| ê | aner | kerge | varek | marde/maye | yema | keynek | axçke |
| mı | im | camerd | igit | pi/pêr | dat | estor | tsi |
| to | es | goşt | çiçik | qıc | dağa | ro | ked |
| ey/ay | a | dik | akçelut | dest | tef | veng | tsen |
| şıma | ik | germ | mola | çım | açwil | vewr | tszun |
| inan | en | nê | voçh | dından | arga | mı werd | anu udim |
Amori
bıvurne| Zazaki | Hemşinki |
|---|---|
| yew | mek |
| dı | ergus |
| hiri | yek |
| çeher | çörs |
| ponc | hink |
| şeş | oxte |
| howt | ute |
| heşt | vetsa |
| new | sone |
| des | das |
Gırey nezdi
bıvurne- "Hemşin, Hemşinıc û zuanê Hemşinki sero her çi" Archived 2009-04-28 at the Wayback Machine
- "Hemşinıc: Ermeniyê Deryayo Siyayıc ke vini biyê" Archived 2007-03-15 at the Wayback Machine
- "Ermeniyê Hemşinıc û mısılman ser materyali" Hemşince mısali
- Gertak (Gidiyoruz), yew şıiri hemşinıc
- Grup Vova - Yar Yar (Hemşinki) deyr Youtube
Referansi
bıvurne- ↑ 1975 yılı köy nüfusu kayıtlarına göre anadili Ermenice 24.000, Türkçe olan 15-20.000 Müslüman Hemşinli bulunmaktadır. P. A. Andrews, Ethnic Groups in the Republic of Turkey, Reichert, Wiesbaden, 1989, s. 130
- ↑ http://www.yerkir.am/
- ↑ http://www.haberturk.com/polemik/haber/717876-turkiyede-15-dil-tehlikede
- ↑ United Nations Educational, Scientific and Cultural Organisation (UNESCO), "Atlas of the World's Languages in Danger", February 2009.