Mısıro Antik
Zemanê Mısırê Antiki bol rewêno. Hetê vêrde ra 10.000 ra zêde seroki uca de est biyê.
| Mısıro Antik | |
|---|---|
.jpg) | |
| Melumat | |
| Xısusiyet | Ancient civilization, Mıntıqay kulturi, Dewleta Tarixi û wareyo kehan |
| Dewlete | Mısır |
| Sazbiyayış | IVhezarİR |
| Xerita | |
 | |
Demê Homayanê Verênan
bıvurneCaro Mısırıco verên Re-Atumo. No carê Mısırıcan Re-Atum awe miyan ra veciyayo u ameyo êna rê bereket biyaro. Lacê Re-Atumi Osiriso. Bıray Osirisi Sethzi carê Areyiyo. Sethi şıno osirisi kışeno meytê cı keno lete luwa rê. Isis şına leteyanê cı arê dano. Lacê Osirisi Horus şıno Sethi, be ey ra lec keno u leci qezenc keno. Sethi rışeno çol. Seth zi beno Carê vay. Horus zi beno Qıralê Mısırıcan Firawun.
Demê monoteizmi
bıvurneMısırê Antiki de tayê zeman zi hukımdariya aqhenateni biya. O zeman de carê tici rê ateni rê emeley kenê benê yew din. Be ateni zewna car kerdo men. Amarna de şarê xo rê ibadetgeh (mabed) vırazeno. Akhenaten zeq mıreno şarê xo fına şına dinê xoyo verên. Akhenaten mardışê Tutankhamoni ra tepiya beno qıal. O dino verên keno dino resmi. Qandê coy namey Tutankhamoni listanê qıralanê Mısırıcan de nêaseno. No dem hetana xanedanê Amarnayıcan qediyayışê mitolociya Mısıri rameoa. Hetana o çağ panteonê Mısıri beno baweriya (itıqadê) cı.
İbadetgehi (Mabedi)
bıvurneRamses III vêşi vêşi ibadetgehan vırazeno.
- Ebu Simbel
- Abidos
- Ein el-Müftella
- Karnak
- Beni Hasan el Şurruk
- Edfu
- Kom Ombo
- Luksor mısıri
- Medinet Habu
- Hatşepsut
- Philae
- Ramesseum
- Dendera
Xanedani
bıvurneZêmane qıraliya cı (- 6 xanedani) Vengiya yewıne (7 - 10 xanedani) Zemanê vankeni ( 11 - 14 xanedani) Vengiya dıyine (15 - 17 xanedani) Zemanê qıralanê newi (18 - 20 xanedani) Zemanê qediyayışi de (21 - 26 xanedani) Zemanê Persan Zemanê xanedanê Peyrani (28 - 30 xanedani) Zemanê Yunanan Zemanê İmperatoriya Roma