Sigmund Freud
(Sîgmund Freud ra ame ardış)
Sîgmund Freud 6ê Gulana 1856ine de ame dinya, 23ê Êlûla 1939ine de merd. "Pîyê Psîkolojî" yeno qebulkerdiş; awankerdox û serverê psikoanaliz o; namdaranê seserra 20. ra yew o. Ey ziwanê Almankî, Latînkî, Fransizkî, Îngîlîzkî, Îbrankî, Îspanyolkî û Îtalyankî zanayêne.
Sigmund Freud | |
---|---|
Melumato şexsi | |
Dewlete | Austrian Empire |
Cınsiyet | Camêrd |
Cayê biyayışi | Příbor |
Biyayış | |
Merdış | (Golders Green Crematorium de merdo) |
Cayê merdışi | Londra(Laryngeal cancer ra merd) |
Wendış | University of Vienna |
Gure | Psikoanalist, Norolog û Nuştekarê Cerrebi |
Zıwani | Almanki |
Hempar | Martha Bernays |
Domani | Anna Freud, Ernst L. Freud, Martin Freud, Oliver Freud, Sophie Freud û Mathilde Freud |
Maye | Amalia Freud |
Pi | Jacob Freud |
İtıqad | Ateist |
İmza |
Eserê ey
bıvurne- Zur Psychopathologie des Alltagslebens (Psikopatolojîyê Cuya Rojaneyî)
- Die Traumdeutung (Şîroveyê Hewnan)
- Über Psychoanalyse (Derheqê Psikoanaliz de Panc Dersî)
- Totem und Tabu (Totem û Tabu)
- Zur Einführung des Narzissmus (Dekewtişî Cigeyrayişî Narsizm)
- Unbehagen in der Kultur
- Jenseits des Lustprinzips Das Ich und das Es
- Der Mann Moses und die monotheistische Religion (Musa û Yew Humatîye)
- Derheqê Teorîya Seksualite de Hîrê Cerebnayîşî 1905
- Der Witz und seine Beziehung zum Unbewussten (Yarî û Têkîlîya xo bi Werîhîşe ra)1905
- Tarîxçeyê Psikanalizî 1914
- Dersê dekewtişî Psikoanalizî 1917
- Cuya Min û Psikoanaliz 1925
- Derheqê Psikoanalizî de
Kronolojîya cuya ey
bıvurne- 6ê Gulana 1856ine de, keyeyêko Musewî de, bajarê Freîbergî (Nika pabesteyê Cimhurîyeta Çekî yo) de yeno dinya.
- 1860: Keyeyê ey barkeno Wîyana.
- 1865: Dest bi mektebo verîn keno.
- 1876-82: Unîversîteya Wîyena de tip waneno. Enstîtuya Fîzyolojî de verê Brucke de xebetîyeno.
- 1877: Derheqê anatomî û fîzyolojî de maqeleyanê xo yo verînan nuseno.
- 1881: Dîplomaya Doxtorê geno û mezûn beno.
- 1882: Martha Bernays rey de nîşan keeno.
- 1882-5 : Nêweşxaneyo Pêroyî yê Wîyana de xebetîyeno. Anatomîya mezgîser vindeno û gelek nusteyan nuseno.
- 1884-7: Derheqê sey yew îlacî gurenayîşê kokaînî ser xebetîyeno.
- 1886: Martha Bernays rey de zewejîyeno. Wîyana de muaneyeyêko şexsî akeno.
- 1886-93: Wîyana de Enstîtuya Kassowîtzî de derheqê norolojî, bi taybetê derheqê felcî mezgî yê gedeyan, ser de xebetîyeno û gelek nuşteyan nuseno.
- 1887 Kênaya ey yena dinya (Mathilde)
- 1887-1902: Wilhemn Flîessî rey de hevaltî keno û yewbînan rê mektub nusenê. Fikrê Flîessî seba Freudî rayirêko newe akenê.
- 1887: Tedawî de hîpnoz gureneno.
- 1888: Hêdî-hêdî hîpnoz caverdeno û teknîkê "association" gureneno.
- 1889: Seba ke derheqê "teknîkî telkînî" de hîna zaf zaneye bîgero, şino Nancî 3u Berheimî vîneno.
- 1889: Lajê ey o verîn yeno dinya. (Martin)
- 1891: Derheqê afazî de monografî.
- 1892: Lajê ey o qij yeno dinya. (Ernst)
- 1893-8: Serê "hîsterî" û "obsesyon" û "anksîyete" de cigeyrayîşan keno û maqaleyan nuseno.
- 1895: Bi Breuerî rey de, "Derheqê Hîsterî de Xebatî" nuseno.
- 1893-6: Têlîlîya Freud û Breuerî xerebîyena.
Freud conceptanê "repression" û "pawitişî" ano ziwan. Û ancîya vano ke nevrozî lejê mabeynê "ego" û "lîbîdo" ra vejîyenê
- 1896: Çekuya psikoanaliz gureneno. Bawî Freudî mireno.
- 1897: "Xoanalizkerdiş"î Freudî: teorîya brîndarbîyayîşî caverdeno û teorîyanê "seksualiteya gedeyekî" û "Kompleksa Oedipusî" qebul keno.
- 1900: Şîroveyê Hewnan: Qismo peyin de Freud, derheqê pêvajoyê zihnî û werîhîşe de vînayîşê xo ano ziwan.
- 1901: Psikopatolojîyê Cuya Rojaneyî: Kitabî "Şîroveyê Hewnan" reyde no kitabî xo de Freudî teorîya xo serê cuya zîhnî ya normalî ser de zî cerebnaya.
- 1905: Derheqê Teorîya Seksualîte de Hîrê Cerebnayîşî: Reya verîne xurtbîyayîşê "seksual instinct"î pêçekî ra hetanî rasayîye teqîb keno.
- 1906: Carl Gustav Jung dekeweno gruba Psikoanalizî.
- 1908: Psikoanalistî kombîyayîşo mîyannetewî yo verînî Salzburgî de virazenê.
- 1909: Freud û Jung seba dayîşê konferansêk şinê DYE.
- 1910: Teorîya Narsizmî ano ziwan.
- 1911-15: Derheqê teknîkî analizkerdişî ruhî de meqaleyan nuseno.
- 1911: Alfred Adlerî reyde cîya kewenê..
- 1912-13: Totem û Tabu nuseno: Psikoanalizî serê materyalê antropolojikî de gureneno.
- 1914: Jungî rey de cîya keweno.
- 1915-17: Konferansî Dekewtişî: Têvernayîşêko pêroyî derheqê fikranê Freudî, ke hetanê Şerê Dinya yo Yewinî ardê ziwan.
- 1919: Teorîya Narsizmî serê "nevrozanê şerî" de gureneno.
- 1923: Teorîya îd û ego û superego ano ziwan. Û nêweşîya qanserî tede dana teber.
- 1925: Derheqê "cinîyan de xurtbîyayîşê seksuale (cinsî)" de fikranê xo sererast keno.
- 1926: Derheqê anksîyete de fikranê xo sererast keno.
- 1927: "Die zukunft einer illusion" (Ameyoxê Îllîzyonêk) nuseno. Bi no eserê xo dest bi xebatanê komale keno.
- 1930: "Das Unbehagen in Kultur" nuseno.
- 1933: Kitabî Freudî Berlîn de hetê Nazîyan ra yenê vêşnayîş.
- 1934-8: "Der Mann Moses und die monotheistische Religion" (Musa û Yew Humatîye) nuseno. Kitabê ey o peyin o ke verê mergê xo veto.
- 1938: Freud, Wîyana caverdeno û remeno Londra.
- 1939 23 Êlûl: Londra de mireno.