Zazakipediya:Hêkata vilıka sermonıke

Vilıka sermonıke, çhiçêgunê kowu ra en rındeka xuya. Vıleçewta, sermonıka. Mitolojiyê sarê Dersimi ra gore; na vilıke, jü “veyvıke” bena. Zewejiyayiya 3 rozu bena. Hona mırodê xo pê sa-nêbiya. Usar yeno, çêyi bar kenê, sonê waru; vısturiya xo veyvıke cêna xo de bena ware.

Vilıka sermonıke

Çı esto ke; eke şi waru, uza 4-5 asmi manenê, hata ke kowu ra çere qediya u hewa bive serd. Nejdiyê payiji de reyna bar kenê yenê dewe. Amnon warey honıkê, mal u gay serbest fetelinê. Sodır urzenê ra, xo ve xo sonê ko u gêrısu ra çerenê, sonde yenê dormê waru de kunê meğel. Mal mêsın u mangey hetê cêniyu ra yenê dıtene. Sıti ra do, most u pêndır vezenê. Yanê, kar u gure deyrawo. Coka, waru de jêdêr cêni u domani waxtê xo viyarnenê ra.

Ciamerdi dewu de kar u gurey dımerayê, tıdarekê zımustoni vênenê. Welasıl weşiye nia ramina.

Racêrime mesela Veyvıke: Veyvıke zewejiyayiya hirê rozu bena. Peyê pêruge ra newe vejiya. Mêrdê xo ra hona bowa jümini nêonta, jü balişna de nêmerediyê ra, gureta arda ware. Asmê – dı asmi mavên nêkotê, mêrdê veyvıke kuno ’ra aye viri, sona nisangê Buyere de xo rê düay kena. Zerre ra vana ke; Ana Buyere ra nêgar biyêne, rowalê mı nıka ita biyêne, wertê na gul u sosınu de ma xo rê têvırare kutêne. Taliyo ya, gegane rınd yeno, xıravın sono. Mıneta veyvıka newiye yena hurêndi.

Meger ke a roze Rowalê xo hetê koy ra sano cı ke bêro ware. Amo uza veyvıka xo wertê gul u sosınu de diya. Pıloşiyê jümini ro, wertê yi vilıku de jümini ra has kerdo. Kam çı zono na esq u sawda ra çond sati vêrdê ra. Vısturiya xo niado ke veyva xo nêasena, qısawete ra şiya ero cı feteliya. Xeylê ke cêra, vejiya jü şüye ser, cao berz ra niado. Eke çı bıvêno, veyvıke hawa wertê gul u sosınu de rut-rupal vırara jüyi(!) de, fıstanê xuyo sur- khêwe u çeqer ki dorme de rafişte biyo. Cênıke nêzono ke lazê xuyo, veyvıke ra xevêri do, mılqi kerdo, peyser şiya çê.

Veyvıke; diyen u qesunê vısturiya xo ra zaf sermayiya. Vılê xo kerdo çewt, berva. Nêwasto ke bêro çê vısturiya xo. Gola Buyere rê oncia mınete kerda, vato; To ra nêgar bo, ez nia hurêndia xo de vilıke bi, na dormu de bırewiyi. Wastena xo ama hurêndi. Veyvıke uza biya ve “vilıka sermınıke”.

Vanê ke; yê vilıka sermonıke jê a veyvıke lesa xo derga. Na vilıke rengunê fıstanê daye de; sur-khêwe u çeqer rewina. Vilıka de vılederga. Gıliyê xo des roji de permolinê ro.

Vazê; Haq haskerdoğu jümini ra cia mekero! _________________________________________________________________________________________________________________________________________

Arêker: Hawar Tornêcengi

  • Pajede: Mı ke a serre resmê na vilıke musnay piyê xo - pêrar na taw şi heqiya xo. Rama Haqi pıro bo!- Mı pers kerd; hêkata de nianêne ma de esta çina? Ey va ke; hêkata veyvıka newiye esta, na çhiçêga sermonıke sero, warunê ma de biya, vatêne. Mı qeyd nêkerd vi, hama xeylê waxto aqılê mı de biye, ancax vıjêri nê perey çı ke ame mı viri, dest kerd cı, sıma rê nusnê. Jü varyantê hêkata na Vilıke ki sarê Süryanu de esto, İsa ke esto ´ra çarmıx, Ana Meryeme vılê xo kerdo çewt, berva. (Yi heni inam kenê.)
06.12.2020, Erzhausen