Sey Qaji

Sey Qaji, yew şairê Dêsımio de namdaro. Peyniya seserra 19ine be serê seserra 20ine de weşiya xo ramıta. 1932 de şiyo heqiya xo. Sey Qaji (Sey Ğazi), dewa Dêsımi, nıka Çolig ra gırêdaiya, Civrak (Civarik) de amo rüyê dina. Ba xo çıman ra sêfıl (afıs, hafız, kor) biyo. Aşire ra ezbeta Babamansur u Sey Sabunu (Sey Sovınu) rao.

Sey Qaji
Melumato şexsi
Dewlete	Tırkiya
Cayê biyayışi	Nazmiya û Civarik
Merdış	1932
Gure	Muzisyen û şair
Zıwani	Tırki

Vatene ra gore, Sey Qaji cengê Urızi (Rus) sero, ağleranê Dêsımi u aşiru sero, yaban u tabiyati sero, dewe sero, xortanê Dêsımi sero themburê xo ra (ebe themburê xo) xeylê kılam u şıiri vatê, meniy bestê tê. Kılamê Sey Qaji, waxtê xo de nênuşiyê hama ebe fekê sari, fekê sairanê bino hata nıka taê kılami amê reştê roca ma.

Sayirê Dêrsımi Bava Sey Qaji

Na lawıka cêrene lawıka de Sey Qaji ya. Bava Kudız vano. Na lawıka Baki Pasay de namê Sey Qaji vêreno ra. Zey têde Sayiru Sey Qaji ki merdan sero şüari yimıskerdê u eve veng vatê.

Baki Pasa dewa Hakısi ra biyo u şiyo Estemol de merdo. Sarê Hakıs'i 38 ra ravêri şiyê Estemol de guriyê, biyê wayirê mal u mılki. Jü vatene ra gore, "Qapali Çarşi" yo ke vanê, sıfte sarê Hakıs'i no ro. İ aşira Karsanu raê u ewro ki wertê aşirunê Dêrsımi de xeyle dewletiyê.

Na lawıke de musneno ke, Baki pasay bıraê xo Hemedi rê weşiya xo kerda, vato şêro Sey Qaji razi kero, yew hewa merdena dey sero vazo. Bıraê xo weşiya dey arda hurêndi, na hewa "Baki Pasay" da ve Sey Qaji vatene. Hora verê coy kêsê jüy ke merdêne, şiyene lewê sayıru sero şüari dêne vatene. Na adet u tore Dêrsım de hona cê nêbırriyo. Şüarê nianeni ca ve ca hetê sayırunê maê jê Sılemanê Qıji uib. ra yênê vatene.

Hewayê "Baki Pasay"i

De wayi wayi, wayi, wayi, wayi wayi
Baki pasayê mı berdo xesterxanê Heyder Pasayi
Hemo bıra vano, "şü ke şêri diarê Bakê bırayi
Çêvêsayê qapıci vêrdiya ro mı, peyser perrune
Hirıs u dı lıngê merdiwani mı de qedenayi"

Hemo bıra vano
"Korraniye bıraê to bıjêro
Çıtur dest u payê to toxtori berdi
Ondêrê kharoli ra girêdayi"

Bak vano,
"Bıra çêvêsayê toxtori ilaji dê ma
Cigerê ma zerê made vêsınayi
Dıdonê ma ma fek de rısınayi"

Piyo kokım berveno, vano
"Derdê qurvete zafi bi
Rozê Xızıri de
Kerdi thurık naê day hermê bıraê xo
Marê rusnayi"

Ondêr Hakıso
Baki pasayê mı verde leêka sıncıke
Nê vano, "bıra tı ke şiya ondêrê memleketi
Mı vera sılamê Heqi ro ded-derezunê mı ke
Derdê qurvete zafê
Rose mau piyê mınê kokımi rê qesey bıke
Nisanê çêna apê mı Qemeriyo qılıka mıde
Veze serê zerria mıke
Vaze, "bao kokım tı meberve
Lewê perda de menda newe veyvıke"

Ondêr Hakıso
Peyde sona gêrıs u şüye
Nê vano, "bıra, tı ke şiya ondêrê memleketi
Piyê mıra vaze, yêlçêyê bırusno
Sey Qajiyê Gemıke
Darê cığara mı tey biyaro
Eve taê malê dinalıge"

Vaze, "Sey Qaji do, Sey Qaji raji ke
Hewa mın u apê mı Weli jü ke
Bao zera de araê zerrê xuyê kokımi bıhelike"

Damawo piyo kokımo
Ondêra Najimiya de nişto ro
Têl ve têli sero dano
Kês dota cüavê kokımê feqıri nêdano
Law lemıne de nêvano
Hem vano, "bao hao feleki Bak ardı
Gêriye de bê vırêniye
Belka saneno xatırê çewri
Cızıkê to torê caverdano"

Nê vano, "bao qedayê to bıjêro
Ez şüne vıreniye, Taliyê mırê felek gosu ra gırano"

Ondêr İstanbolo
Baki pasaê mı
Vıreniya mı golo, peyniya mı golo
Hem vano, "xesterxanê Heyder Pasayi
Yatağ boso, kharoli thalo
Korraniye bıraê to bıjêro
Mı va belka têde yê na dinaligiya
Mı nêzona ondêra dina çola"

Ondêr Hakıso
Baki pasaê mı, peyde sono zıme
Nê vano, "bao kokım tı meberve
O zımustu bi, no payizo
Goçê tuyo goçê mı dıme