Demografiya Tırkiya

Nıfusê Tırkiya goreyê serra 2013ıne 73.7 milyono.Tırkiya de gırbiyayışê nıfusi 1.21%o.[1].%50,18ê nıfusê Tırkiya (37.956.168) merdê, %49,81'ê nıfusê Tırkiya (37.671.216) cıniyan ra yeno meydan.

Piramidê nıfusio Tırkiya
(2012)[2]
0 - 46.198.957
Merdi/CawerdiCıni/Cênıki
5 - 96.158.964


10-146.499.258


15-196.405.552


20-246.186.089


25-296.270.678


30-346.544.927


35-395.731.177


40-445.064.060


45-494.699.421


50-54 4.039.198


55-593.478.582


60-642.668.518


65-691.928.386


70-741.500.126


75-791.102.126


80-84745.666


85-89315.990


90+89.709


Nıfusê Tırkiya roc be roc gırd beno.Goreyê texminan ewro nıfusê Tırkiya 73 milyon ra nêzdiyo.Sazbiyayışê Tırkiya ra heta nıka nıfusê Tırkiya her serre biya gırdêr/dehana gırd.Wexto Cengê Dınyayê Dıyıne do gırdbiyayışê nıfusê Tırkiya kemi biyo.Serra 1965 ra heta ewro gırdbiyayışê nıfusê Tırkiya her serre dehana kemi biyo.Serra 1920ıne do nıfusê Tırkiya biyo 10.342.391 milyono.

Turkiya
Demografiye
Serre Nıfuse Gırdbiyayışê serri(%)
1927 13.648.987 -
1935 16.158.567 2,29
1940 17.821.543 2,05
1945 18.790.987 1,08
1950 20.947.155 2,29
1955 24.065.543 2,97
1960 27.755.532 3,06
1965 31.391.651 2,62
1970 35.605.653 2,68
1975 40.348.789 2,66
1980 44.737.321 2,17
1985 50.664.654 2,64
1990 56.473.653 2,29
2000 67.804.543 2,00
2007 70.586.256 0,58
2008 71.517.100 1,31
2009 72.561.312 1,48
2010 73.722.988 1,60
2011 74.724.269 1,35
2012 75.627.384 1,20
[3]
Tarix Nıfus
Kan. 31, 2007 70,586,256
Kan. 31, 2008 71,517,100 +1.32%
Kan. 31, 2009 72,561,312 +1.46%
Kan. 31, 2010 73,722,988 +1.60%
Kan. 31, 2011 74,724,269 +1.36%
Kan. 31, 2012 75,627,384 +1.21%

Texminê MY[4]

bıvurne
Periyod Biyayışi Merdışi Vurnayışê tebi her serre de CBR1 CDR1 NC1 TFR1 IMR1
1950-1955 1 108 000 431 000 677 000 48.4 18.8 29.6 6.30 167.4
1955-1960 1 237 000 485 000 752 000 46.9 18.4 28.5 6.15 163.9
1960-1965 1 328 000 529 000 799 000 44.3 17.6 26.7 6.05 160.5
1965-1970 1 355 000 562 000 792 000 40.3 16.7 23.6 5.70 156.9
1970-1975 1 451 000 564 000 887 000 38.7 15.0 23.7 5.30 141.3
1975-1980 1 523 000 545 000 977 000 36.4 13.0 23.4 4.72 119.4
1980-1985 1 579 000 505 000 1 074 000 33.8 10.8 23.0 4.15 96.7
1985-1990 1 433 000 457 000 976 000 27.7 8.8 18.9 3.28 78.0
1990-1995 1 419 000 432 000 987 000 25.1 7.7 17.4 2.90 63.0
1995-2000 1 382 000 399 000 983 000 22.6 6.5 16.1 2.57 45.5
2000-2005 1 296 000 373 000 923 000 19.7 5.7 14.0 2.23 31.4
2005-2010 1 316 000 384 000 932 000 18.7 5.5 13.2 2.15 24.0
1 CBR = crude birth rate (per 1000); CDR = crude death rate (per 1000); NC = natural change (per 1000); TFR = total fertility rate (number of children per woman); IMR = infant mortality rate per 1000 births

Cıwiyayış

bıvurne

Wexto ke Cumhuriyetê Tırkiya biyo saz,%75,8ê nıfusê Turkiya dewi de u %24,2ê nıfusê Tırkiya sûki de cıwiyê.Heta serrê 1927 ra 1980i rê zaf merdımi sûkê gırdi do zey Estanbol,Anqara,İzmir,Bursa do cıwiyê u zaf merdımi dewan ra sûki rê goç kerdê.Bahdo serra 1980ıne roc be roc nıfusê dewan kemi biyo u nıfusê sûkan biyo gırd.Heta ewro berzbiyayışê nıfusê sûkan dewam kerdo u nıka Tırkiya do nıfusê dewan nıfusê sûkan 58.448.431 milyono u nıfusê dewan 7.178.953 milyono.

Nıfusê Tırkiya
Serre Nıfusê dewan Nıfusê sûkan Dewe(%) Sûke(%)
1927 10.342.391 3.305.879 75,8 24,2
1935 12.355.376 3.802.642 76,5 23,5
1940 13.474.701 4.346.249 75,6 24,4
1945 14.103.072 4.687.102 75,1 24,9
1950 15.702.851 5.244.337 75,0 25,0
1955 17.137.420 6.927.343 71,2 28,8
1960 18.895.089 8.859.731 68,1 31,9
1965 20.585.604 10.805.817 65,6 34,4
1970 21.914.075 13.691.101 61,5 38,5
1975 23.478.651 16.869.068 58,2 41,8
1980 25.091.950 19.645.007 56,1 43,7
1985 23.798.701 26.865.757 47,0 53,0
1990 23.146.684 33.326.351 41,0 59,0
2000 23.797.653 44.006.274 35,1 64,9
2010 17.500.632 56.222.356 23,7 76,2
2012 17.178.953 58.448.431 22,7 77,2

Ewro Tırkiya de zaf mıxtelif şari cıwiyenê.Rocawanê/Ğerbê Tırkiya de Tırki,Bulğari,Yunani,Boşnaqi u Arnawudi u şarê binani ke Balkani ra amey Tırkiya cıwiyenê.Zımey-Rocvetışê Tırkiya (Rocvetışê/Şerqê Deryayo Siya) de Lazi u Rumi cıwiyenê.Verocê Tırkiya do zi Erebi,Kurdi,Suryaniy,Keldaniy,Ermeniy u şarê binan cıwiyenê.Rocvetışê Tırkiya do ( wılayetê Çolig (Bingöl),Xarpêt (Elazığ) ,Dêrsim (Tunceli) ) do zi ma Zazay cıwiyenê.

Zazay rocvetışê Tırkiya de cıwiyenê.

Serri
0-14 serri : 26.6% (merd 10,707,793/cên 10,226,999)
15-64 serri : 67.1% (merd 26,741,332/cên 26,162,757)
65 serri u berzi: 6.3% (merd 2,259,422/cên 2,687,245) (2011)

Sureyê cıwiyayışi
total population: 72.5 serri
merd: 70.61 serri
cên: 74.49 serri (2011.)

Biyayışi
17.58 /1,000 (2012.)

Merdışi
6.1 merdışi/1,000(Temuz 2012 .)

Goçi
0.5 /1,000 population (2012)

Gırdbiyayışê nıfusi
1.197% (2012)

Nıfusê Mısılmanan u Ğeyrimısılmanan Tırkiya de, 1914-2005[5]
Serre 1914 1927 1945 1965 1990 2005
Mısılmani
12,941
13,290
18,511
31,139
56,860
71,997
Yunani
1,549
110
104
76
8
3
Ermeniy
1,204
77
60
64
67
50
Cıhudi
128
82
77
38
29
27
Bini
176
71
38
74
50
45
Pêro-piya 15,997 13,630 18,790 31,391 57,005 72,120
%Mıslıman niyo
19.1
2.5
1.5
0.8
0.3
0.2

Reza maybiyayışi
2.13 (2012)

Urbanizasyon
Nıfusê vacarann/sûkan 70% (2010)
reza urbanizasyoni: 1.7% (2010-15)

Mılliyet
noun: Tırk(s)
adjective: Tırki

Şari
Tırk 70-75%, Kırd 18%, binan 5-12% (2008)

Dini
Mısılman 99.8% (İslamo Sunni o bini), bini 0.2% (Xıristiyani o cıhudi)

Zıwani
Tırki (resmi),Zazaki,Erebki,Kurdki,Lazki o bini.

Wendışi
definition: nıfusê merdımanê ke wendene u nuştene ra fam kenê pêro: 87.4%
merd: 95.3%
cên: 79.6% (2004 est.)

Referansi

bıvurne