Mehemed Malmîsanij
Malmîsanij (b. 1952, Pîran) yew nuştox, cigêrayox, şaîr û ziwannasêko[1] kird o. Kirdkî (zazakî) ser o cîya cîya xebatê ey estê.
| Mehemed Malmîsanij | |
|---|---|
| Melumato şexsi | |
| Dewlete | Tırkiya |
| Cınsiyet | Camêrd |
| Caê biyayışi | Piran |
| Biyayış | |
| Wendış | Uppsala University, Universitay Anqara û Linköping University |
| Gırwe | Nuştekar |
| Zıwani | Tırki û Kurdki |
Cuyê ey
bıvurne1952 de yew dewa Dîyarbekir de maya xo ra bi. Wendişê xoyo verên û mîyanên Kurdîstan de, unîversîta zî Anqara de qedênay. Dima heşt serrî Kurdîstan de malimîye kerde. Mabênê serranê 1975 û 1981î de hîrê rey dekewt hepisxane.
1982 de welat ra vejîya. Unîversîteya Sorbonne (Parîs) û Unîversîteya Uppsala (Swêd) de qismê ziwananê İranî wend. Unîversîteya Linköpingî de qismê perwerdeyî (terbîyet) de wend. Swêd de Unîversîteya Göteborgî de masterê xo temam kerd.
Malmîsanij hîna zaf bi Zazakî û Tirkî nuseno. Ehmedê Xasî û Usman Efendîyê Babijî ra pey heta 1970 welat de Zazakî nênusîya bî (nêamey bî nustene). Malmîsanij keso tewr verên (yewin) o ke serranê 1970 de welat de Zazakî nuşto. Ey û tayê hevalanê xo 1979-1980 de Tirkîya de kovara Tîrêje vete. Nêmeyê na kovare Zazakî nêmeyê aye zî Kurmancî (Kirdaskî) bî. Raya verêne kovara Tîrêje de bi nameyê Engiştê Kejê hîkayeyêka moderne nuşte. No sebeb ra nuştoxo tewr verên yê edebîyatê modern yê zazakî hesebîyeno.[2] Ferhengê verênê Zazakî Malmîsanijî hazir kerd û 1987 de neşr kerd. Ey Fariskî û Tirkî ra tayê hîkayeyî zî tercumeyê Zazakî kerdî. Raya verêne ey Mewlidê Ehmedê Xasî û Usman Efendîyê Babijî herfanê Erebkî ra çarnayê (tadayê) herfanê Latînkî ser û nê her di şaîrê Zazakî dayê naskerdene.
Heta ewro nizdî pancas rojname û kovaran de, bi seyan nuşteyê Malmîsanijî vejîyay û ey nê kovaran de redaktorîye kerde:
O demêk Swêd de serekê Komeleya Nuştoxanê Kurdan bi. Demeyêko derg zî serredaktorê kovara Vateyî bi. [3]
Kitabê ey
bıvurne
Tayê kitabê Malmîsanijî tercumeyê îngilizkî, erebkî, kurdkîya başûrî (sorankî) û kurmanckî; tayê şiîrê ey zî tercumeyê îngilizkî, fransizkî û swêdkî bîyê.
Hetanî ewro nê kitabê Malmîsanijî weşanîyayê:
Kitabê ke ey tenya nuştê
bıvurne- Bi kirmanckî (zazakî) û kurmanckî (kirdaskî)
- Ferhengê Dimilkî [Zazakî]-Tirkî, Uppsala, 1987
- Herakleîtos, Uppsala, 1988
- Folklorê Ma ra Çend Numûney, Bälinge, 1991
- Ferhengekê Kirdkî-Pehlewkî-Kurmanckî, Stockholm, 1997
- Pîre û Luye, Stockholm, 2004
- Rindê Kincan Xo ra Dana, Stockholm, 2004
- Rindê Heywanan Nas Kena, Stockholm, 2004
- Gotibûn ku..., Îstanbul, 2006
- Mi Şêx Seîd Dî, Weşanxaneyê Vateyî, Îstanbul 2009
- Bi tirkî
- Yüzyılımızın Başlarında Kürt Milliyetçiliği ve Dr. Abdullah Cevdet, Uppsala, 1986
- Said-i Nursi ve Kürt Sorunu, Uppsala, 1991
- Abdurrahman Bedirhan Ve İlk Kürt Gazetesi Kürdistan sayı: 17 ve 18, Stockholm, 1992
- Bitlisli Kemal Fevzi ve Kürt Örgütleri İçindeki Yeri, Stockholm, 1993
- Cızira Botanlı Bedirhaniler ve Bedirhani Ailesi Derneği’nin Tutanakları, Stockholm, 1994
- Kırd, Kırmanc Dımıli Veya Zaza Kürtleri, Îstanbul, 1996
- Kürt Teavün ve Terakki Cemiyeti ve Gazetesi, Stockholm, 1998
- İlk Legal Kürt Öğrenci Derneği Kürt Talebe-Hêvî Cemiyeti (1912-1922), Îstanbul, 2002
- Diyarbekirli Cemilpaşazadeler ve Kürt Milliyetçiliği, Îstanbul, 2004
- Türkiye ve Suriye’de Kürtçe Kitap Yayımcılığının Dünü ve Bugünü, Îstanbul, 2006
- İlk Kürt Gazetesi "Kurdıstan"’ı Yayımlayan Abdurrahman Bedirhan (1868-1936), Îstanbul, 2006
- Bu Kürtleri Nereden Çıkardın İsmail Beşikçi? Vate Yayınları, Îstanbul, 2009
- Yirminci Yüzyılın Başında Diyarbekir'de Kürt Ulusçuluğu (1900-1920), Vate Yayınları, İstanbul 2010
- Antikürdolojiden Kürdolojiye Giden Yol ve İsmail Beşikçi, Vate Yayınları, Îstanbul, 2011
- Kürtçede Ses Değişimi, Vate Yayınevi, Îstanbul, 2013
- Kurmancca ile Karşılaştırmalı Kırmancca (Zazaca) Dilbilgisi, Vate Yayınları, Îstanbul, 2015
- Bi swêdkî
- Kurdiskt författarskap och kurdisk bokutgiving: bakgrund, villkor, betydelse, Stockholm, 1998
Kitabê ke Malmîsanijî û nuştoxanê bînan pîya nuştê
bıvurne- Malmîsanij & Mahmûd Lewendî, Li Kurdistana Bakur û Li Tirkiyê Rojnamegeriya Kurdî-I, Uppsala, 1989
- Malmîsanij & Mahmûd Lewendî, Li Kurdistana Bakur û Li Tirkiyê Rojnamegeriya Kurdî-II, Stockholm, 1992
- M. Malmîsanij & Mehmet Uzun, Rindê Baxçeyê Kaloyî de, Stockholm, 2004
- M. Malmîsanij & Mehmet Uzun, Rindê Vana Ê Min a, Stockholm, 2004
- M. Malmîsanij & Mehmet Uzun, Rindê û Keyeyê Xo, Stockholm, 2004
- Grûba Xebate ya Vateyî, Ferhengê Tirkî-Kirmanckî (Zazakî) û Kirmanckî (Zazakî)-Tirkî, Îstanbul, 2004
- Grûba Xebate ya Vateyî, Rastnuştişê Kirmanckî (Zazakî), Îstanbul, 2005
- No kitab redakte kerdo: Koyo Berz, Na Xumxum a, Jîna Nû, Uppsala, 1988
- No kitab herfanê erebkî ra transkrîbe kerdo û ziwanê ey sade kerdo: Celadet Âli Bedirhan, Günlük Notlar (1922-1925); Stockholm, 1995.
- Na kovare seba çape amade kerde û newe ra neşr kerde: Dicle-Fırat, no: 1-8 (1962-1963), çapa newa: Stockholm, 1997.
Kitabê eyê ke tercume bîyê
bıvurne- Bi îngilizkî
Malmîsanij, The Past and The Present of Book Publishing in Kurdish Language in Turkey and Syria, İstanbul, 2007
- Bi erebkî
- Malmîsanij, Bedirxanîyyû Cezîret Botan we Mehadir Ictima’atu’l-Cem’yyete’l-’Aîlîyye’l-Bedirxanîyye, Hewlêr, 1998
- Malmîsanij, El-Bedirxanîyyûn fî Cezîret Botan Wesaîqu Cem’yyete’l-’Aîlîyye’l-Bedirxanîyye, Beyrut, 1998
- Malmîsanij, El-Qewmîyye el-Kurdîyye we D. ’Ebdellah Cewdet fî Metle’î’l-Qernî’l-’Işrîn, Hewlêr, 2000
- Aîletu Cemîl Paşa el-Dîyarbekrî we Nîdalu’l-Qewmî’l-Kurdî, Hewlêr, 2007
- Bi kurdîya başûrî (sorankî)
- Malmîsanij, Binemaley Cemîlpaşa Diyarbekirî û Kurdayetî, Hewlêr, 2007
- Malmîsanij, Cemîyetî Teawun we Tereqqîy Kurd û Rojnamekey, Silêmanî, 2007
- Malmîsanij, Pêgey Kemal Fewzî Bitlîsî le Rêkxirawekanî Kurd da, Silêmanî, 2007
- Malmîsanij, Civata Hêvî Telebey Kurdan (1912-1922), Silêmanî, 2007
- Bi kurmanckî
- Malmîsanij, Cemîlpaşazadeyên Diyarbekirî û Neteweperweriya Kurdî, İstanbul, 2008
Tayê nuşte û şiîrê Malmîsanijî tercumeyê Fransizkî, Swêdkî û Erebkî bîy.
Çimeyî
bıvurne- ↑ Joyce Blau, "Written Kurdish Literature", Oral Literature of Iranian Languages: Kurdish, Pashto, Balochi, Ossetic; Persian and Tajik: Companion Volume II, (Edited by Philip G. Kreyenbroek, Ulrich Marzolph), I. B. Tauris, 2010 s.25 (72)
- ↑ "Roşan Lezgîn, "Destpêkê Edebîyatê Modernî yê Kirmanckî", Zazaki.net". Archived from the original on 2011-05-22. https://web.archive.org/web/20110522174341/http://www.zazaki.net/yazi/destpk-edebyat-modern-y-kirmanck-159.htm.
- ↑ Malmîsanij (Bîyografî), Zazakî.NET