Pakıstan

qıtay asya dı ju dewleta

Pakıstan (be Urduki : اسلامی جمہوریۂ پاکستان Islāmī Cumhūrīye Pākistān), yew dewleta qıtay Asyaya. Cayê xo verocê qıtay Asya dero. Dorme ra Hindıstan, Efğanıstan, Çin, İran û Deryay Erebi estê. Paytextê Pakıstani sûka İslamabadiyo. Nıfusê xo 168 milyono. Zıwanê xoyê resmiyi Urduki û İngılızkiyê. Sistemê idareyi cumhuriyeto. Pakıstani serra 1947ıne de xo reyna ra, xoser ilan kerd.

Pakıstan
Desmal û Arma
Melumat
Ware Dewleta hegemonyal
Embıryani Efğanıstan, Hindıstan, Cumhuriyetê Şariê Çini û İran
İdare Government of PakistanParliament of Pakistan
Erd 881 913 km2
Nıfus 223 773 700
Hıkumet Cumhuriyeto federal
Serdar Arif Alvi
Kodê telefoni +92
Leteyê saete UTC+05:00
Kodê interneti .pk
Zıwano resmi İngılızki û Urduki
Merş Qaumi Taranah
Cayo tewr berz K2
Cayo tewr nızm Deryayê Erebi
Pere Rupiya Pakıstani
Ravêrşiyayışê heqa merdıman 0,54
Xerita

Etimolociye bıvurne

Nameyê Pakıstani Farski de maneyê Cayê Paki ra yeno û panc eyaletanê Pakıstani ra vıraziyao.

  • P -> PENCAP
  • A -> AFGANYA
  • K -> KEŞMİR
  • S -> SIND
  • TAN -> BELUCISTAN

Coğrafya bıvurne

Zımey rocakewtışê Pakıstani de Çin, zımeyê rocawani û rocawan de Efğanıstan, rocakewtış de Hindıstan, verocê rocawani de İran estê. Erdê xo 796.095 km²yo. Pakıstan de iklımê Musoni hakimo, 6 aşmi varan esto, 6 aşmi çıniyo. Zımeyê Pakıstani zaf kohıno û iklımo serd hakimo. Merkez û veroc berz niyo, zaf çoli estê. Pakıstan de amnani zaf germo, zımıstani zıme de zaf serdo, veroc de nermo.

Ekonomiye bıvurne

Pakıstan ekonomiye de yew dewleta peysermendiya. Ekonomiya Pakıstani weş niya, IGM 0,504o. Zımeyê Pakıstani de ekonomiye zaf xırabına, veroc de tayê sûkanê Karaçi de fealiyetê ekonomiki estê. Ekonomiya Pakıstani her serre bena gırd. Pakıstan de yewiya pereyi Rupiyo. Pakıstan be DAY, Çin, Erebıstano Seudi, Almanya û Kuweyt ra rotış û herinayış keno.

Serre GDP be Dolar İndeksê enflasyoni
(2000=100)
Serê kesi
1960 20,058 4.76 Pakistani Rupees 3.37
1965 31,740 4.76 Pakistani Rupees 3.40
1970 51,355 4.76 Pakistani Rupees 3.26
1975 131,330 9.91 Pakistani Rupees 2.36
1978 283,460 9.97 Pakistani Rupees 21 2.83
1985 569,114 16.28 Pakistani Rupees 30 2.07
1990 1,029,093 21.41 Pakistani Rupees 41 1.92
1995 2,268,461 30.62 Pakistani Rupees 68 2.16
2000 3,826,111 51.64 Pakistani Rupees 100 1.54
2005 6,581,103 59.86 Pakistani Rupees 126 1.71

İdare bıvurne

 
Unitey idarey Pakıstani.

Pakıstan yew cumhuriyeto de federalo. Pakıstan de 4 eyaletê gırdi (Beluçıstan, Sind, Pencap, Xeyber Pextunxwa) û 4 werdi estê.

Name Statu Erd(km²) % Nıfus % Merkez
1 Beluçıstan Eyalet 347,190 39 % 13,162,222 7 % Quetta
2 Xeyber Pextunxwa Eyalet 74,521 9 % 26,896,829 14 % Peshawar
3 Pencap Eyalet 205,344 23 % 91,379,615 46 % Lahore
4 Sind Eyalet 140,914 16 % 55,245,497 28 % Karachi
5 Islamabad Wer 1,165 0,1 % 1,151,868 0,6 % Islamabad
6 FATA Ware 27,220 3 % 4,452,913 2,3 % Peshawar
7 Azad Keşmir Ware 13,297 1,5 % 3,631,224 1,8 % Muzaffarabad
8 Gilgit-Baltıstan Ware 72,496 8 % 1,441,523 0,7 % Gilgit

Demografiye bıvurne

Nıfus bıvurne

 
Sıxletiya nıfusi

Nıfusê Pakıstani 180 milyono[1] û gırdbiyayışê nıfusi zaf rêwo/lezo.

Nıfus pêro 0–14 (%) 15–64 (%) 65+ (%)
1950 37,542,000 40.3 54.1 5.6
1955 41,109,000 40.3 54.8 4.9
1960 45,920,000 40.4 55.3 4.3
1965 51,993,000 41.6 54.5 3.9
1970 59,383,000 42.6 53.6 3.8
1975 68,483,000 43.2 53.1 3.7
1980 80,493,000 43.4 52.9 3.7
1985 95,470,000 43.4 52.9 3.8
1990 111,845,000 43.7 52.5 3.8
1995 127,347,000 43.3 52.9 3.8
2000 144,522,000 41.4 54.7 3.9
2005 158,645,000 38.1 57.8 4.1
2011 183,593,000 35.4 60.3 4.3

Şari bıvurne

Pakıstan de zaf mıxtelif şari cıwiyenê. Lista şarê gırdiya inan naya;

  • Pencabıc= 78.7 milyoni(45%)
  • Peştun = 27.2 milyoni (15%)
  • Sindıc = 24.8 milyoni (14%)
  • Seraiki = 14.8 milyoni (8.4%)
  • Muhaciri = 13.3 milyoni(7.6%)
  • Beluçi = 6.3 milyoni (3.5%)
  • Binani = 11.1 milyoni (4.66%)

Baweriye bıvurne

Pakıstan yew cumhuriyeto de İslamiyo û %95-98ê nıfusi (187,343,000 milyoni) mısılmano. %3-5ê nıfusi dinanê binan rê bawer kenê.

Referansi bıvurne

  1. "Archive copy". Archived from the original on 2018-12-25. https://web.archive.org/web/20181225211657/http://www.census.gov.pk/%20.  "Archive copy". Archived from the original on 2018-12-25. https://web.archive.org/web/20181225211657/http://www.census.gov.pk/%20. 
  2. "Ahmadi massacre silence is dispiriting". Declan Walsh. guardian.co.uk. June 7, 2010. http://www.guardian.co.uk/commentisfree/belief/2010/jun/07/ahmadi-massacre-silence-pakistan. Retrieved 2010-08-28. 
  3. "Persecution of the Ahmadiyya Community in Pakistan". Harvard Human Rights Journal. http://www.law.harvard.edu/students/orgs/hrj/iss16/khan.shtml. Retrieved 30 August 2010. 
  4. "Fear and silence". Archived from the original on 26 December 2018. https://web.archive.org/web/20181226145136/https://www.dawn.com/wps/wcm/connect/dawn-content-library/dawn/the-newspaper/editorial/fear-and-silence-760. Retrieved 5 September 2010. 
  5. http://www.pakistantoday.com.pk/2011/12/12/city/karachi/being-cyrus-in-karachi/?printType=article