Zazakipediya:Veyvekı

Na kay mabêndê keynek u lacekan dı kay bena. Qandê na kay lacek u keyneki cayê dı yenê pêser. Ê enbazêkı ameyê pêser, ê, ê enbazandê xo miyan ra ju keynekı jew lacek weçinenê, qandê kaykerdenda na kay. Çınayê veyvinı danê keynekı ra, çınayê waştinı (Zamay) zi danê laceki ra u nê wırnan weş xemılnenê. (Tabi wexto kı kenê çınay ninan ra dê, ninan hergı jewi benê keyeyê dı, pê ra ca çınay danê pıra)

A keyneka kı çınayê veyvinı dayo pıra a keynekı keyeyê dı, lacek keyeyê dı beno. Çınay ninan da ninan ra tepey a, keyeyê dı zi wedey veyvı ardenı kenê hadre u xemılnenê. Nê heme hadreyey di tepey a, vanê a veyveka xo bıgirê u biyarê o wede kerê.

Bahdê heme hadreyey hergı jew rewtê yan zi çarê gêno xo bın, zekı estorı nışê wıni nışenê a cı u pê pey dı kewnê rêz. Heme nışti ê rewt u çarandê xo tepey a, bı tıliliyana kewnê ray u şınê keyeyo kı keyne kı tey hadre kerda o keye. Tabi heta yenê resenê o keye, laceki zekı dabançey yan zi silehi bıteqnê wıni fek u gümandê xo ra veng vejenê u pıtı-pıtı kenê. Keyneki zi tılili ancenê u dêranê veyvinı vanê. (Tabi gırd u werdiyê ninan, qıj u pilê ninan zi zekı veyve bıbo wıni heme temaşey ninan kenê). Bı xıngılmeya yenê resenê o keyeyo kı a keyneka tey. Nê resenê keye nêresenê, keyneki hıma bı lez u beza hêrışê miyandê keyi kenê u şınê kewnê zere. Laceki zi tebera manenê. (Tabi wextê şiyayenı dı tay qeçeki zi tenekey cınenê, zekı nıqara bıcınê wıni). Ê kı teneke yan zi zewbi çiyê veng vetenı cı destı esto, ê dıha vêşi danê ê çiyan ro u veng vejenê. Verê ê keyi beno verê eşır-neşıri.

Keyneki şınê kewnê zere u perenê qoldê keyneke rı u ay zere ra vejenê. Wexto kı vejenê, ê enbazandê inan ê keynekan ra ju verniya kêberi gêna u nêverdana bê xelatı dayenı keynekı bıvıziyo teber. O mabên dı lacekan ra jew yeno perê qaxıti dano a cı. (Tabi ê perenê qaxıdi zi veri zey perana cıkenê u kenê hadre). Da tepey a veyveka xo vejenê, nanê rewtê ser, layê zey wesariya serdê a rewta gırêdanê u ê lacekan ra jew pereno serdê ê lay u xo dımı anceno. Fına bı qêrinı u xıngılmeya a keynekı gênê anê o wedeyo kı qandê cı kerd bı hadre o wede.

Veyvekı ardı kerdı zere tepey a no fın zi şınê perenê qoldê ê laceki u ey kaşkenê, gênê u anê kenê o zere. Tabi wexto kı laceki kenê zere bı tılili u dêrana kütê zeri kenê. qandê kı lacek nêwazeno şıro u zere kewo. Bı zora lacek kütê zeri kerd tepey a, tay kêberi vero vındenê, tay teqa u penceran vero kom benê u wınênê ninan ra. Tabi dı na wınyayenı dı bena piqı-piqa ê hemını. Lacek kewno zere nêkewno, şermiyan ver serey xo cıneno xo ver u mılê xo keno çewt. Keynekı zi bı o hesaba cadê xo dı serey xo cınena xo ver u vındena. Ê kı tebera temaşey ninan kenê, ê qirenê u vanê şo surıka serdê cı akı u riyê cı bıvinı. Bı zordê inan a, bı lerzanayena no gam bı gam hetê keyneka şıno. No çend şıno keynekı zi hendı pey dı şına. Enbazê cı zi hüwati ver kenê xo bın dı mizi bıkerê, hendıkı hüwenê. Tılili antenı miyan dı bena piqı-piqa xort u keynan. Tay qirenê vanê tersınok mebı, tay vanê meşermayı u bı no hesaba wazenê cesaret bıdê laceki. Welhasıl bı zor u belaya lacek yeno xo resneno keynekı, xeza, (tolbenda, çita) serdê ridê cı, cı ri sera hewadano erzeno cı seri ser u riyê cı vineno). Riyê cı vina tepey a pereno qoldê ay u piya wedera vıjênê u yenê teber. Tebera xo miyan dı kay kenê u mırdiya xo hüwenê. Laceki, ê lacekê waşte biyayenı ancenê koşeyê u pıtı-pıtı kenê, keyneki zi keynekı ancenê koşeyê u pıtı-pıtı kenê. Zekı cı ra çi bıpersê, çi perskerê hele zewzınayinı (jewjınayinı) senina. Mı xo vira kerd kı cor dı bıda izah kerdenı, wexto kı ninan weçinenê, laceki xo miyan dı lacekê, keyneki xo miyan dı keynekê weçinenê. Tabi xebera na keynekı u nê laceki pê ra nêbena. Hetan kı çita serdê ridê cı niyakeno nêzano kam a kam niya. Tabi nê çi heme veror xo miyan dı pılan kenê, ka do kê weçinê. Çımkı heme şermiyan ver qebul nêkenê. Çina dıha esto, ekseriyetê cı ê kı pê ra hes kenê, ê kı deza u dedkeyney pê yê yan zi ê kı way u bıray pê yê weçinenê kı, bahdê a kay meseleyê nêvıziyo u pêranê cı pey nêqahriyê. Tabi fına zi wexto kı kenê nê kari u na kay kaybıkerê rızayeya pêrandê xo gênê u piyê cı cı rê vanê fılan lacek u fılan keynekı waşti u waşte kerê. Hergı fınê cıtê xortan fênê na kay miyan kı, ê kı kewtê a kay miyan pê ra hes bıkerê.

Kes şeno vajo na kay jew tecrübeyo. Ê kı wexto kı jewjênê zahmetey niyancê, ê dıdını pê ra hes bıkerê. Ê kı wazenê qeçê cı pê ya bıjewziyê fênê na kay miyan kı bahdo pê ra hes bıkerê.

Wext beno qandê kaykerdenda na kay teber a xeymı (Çadırı) akenê u a keyneka kı kenê veyvı anê kenê a çadırı miyan. Tabi nê kari amnani kenê, qandê kı amnani zahf germ beno, qandê coy tebera kenê.

Tabi vanê ma nay zi bıdê izah kerdenı. Qandê na kay weçinayena lacek u keynekı zor zahmeta. Çımkı xeylê qeçeki şermayênê u nêkewnê qılıxdê waşte u waşti. Qandê kı enbazê inan tebera inan hêrs nêkerê u nêvazê şıma pê ra heskenê, qandê coy şıma bi waşte u waşti, sınasnayandê pê ra weçinenê. Veri na kay welatê ma u şardê ma miyan dı zahf ameyê kaykerdenı. Labırê ewro kes o goş pa nêküweno. Zewbi zi bol çi, dêr u qıseyê na kay estê kı inan ra zahfê cı ninê mı viri. Reca mı wendewanan ra a ya kı, ê kı temamê na kay zanê mı rê bınuşnê u bırışê ez do pa zahf kêfweş ba. Qandê kı ez wazena no çiyê ma u nê kayê ma ravêrê qaxıdi ser u vira nêşırê. Nê kalıkandê ma ra ma rê xatıra mendê. Qandê coy vanê vıni nêbê u pede nêşırê.

Çıme

• Koyo Berz